نتایج اجتماعی – فرهنگی پیوندهای اقتصادی میان کانون های تجاری خلیج فارس و بنادر هند

ایران و ایرانیان از زمان‌های بسیار دور با ساکنان شبه قاره هند ارتباط داشته‌اند. این امر از یک طرف ناشی از ضرورت و نیازهای اقتصادی و از طرف دیگر اشتراک فرهنگی و تاریخی دو ملت بوده است. بسیاری از ساکنان و اقوام شبه قاره به ایران مهاجرت کرده و اسکان دائمی یافته بودند. با توجه به انسداد مرزهای جغرافیای شبه قاره و یا صعب العبور بودن آن در شمال و شمال‌غرب، مراودات و مناسبات ساکنان شبه قاره هند با ایران و بین‌النهرین از اهمیت و ضرورت بسیار زیادی برخوردار بود. از آنجا که امنیت راه‌های زمینی کمتر و راهزنان مزاحمت‌های فراوان ایجاد می‌کردند و از طرف دیگر ناوگان دریایی قدرت حمل کالا و مسافر بیشتری را داشته و امنیت راه‌ها نیز بهتر تامین می‌گردید، رفت و آمد ساکنان شبه قاره با بنادر و سواحل خلیج فارس از اهمیت بسیار زیادی برخوردار بود.در این مقاله با روش توصیفی – تحلیلی،کانون‌های بازرگانی خلیج فارس و جزایر و سواحل آن در تجارت با سواحل غربی هند، اهمیت و ضرورت این مناسبات و پیامدهای اجتماعی و فرهنگی آن مورد کندوکاو و بررسی قرار می‌گیرد؛نتایج تحقیق بیانگر آن است که با وجود سابقه طولانی این مناسبات، با ظهور اسلام ابعاد تازه ای یافت و بازرگانان و تجار مسلمان ضمن داد و ستد اقتصادی به مبادلات فکری و فرهنگی نیز پرداخته و از مهمترین عوامل نشر و گسترش فرهنگ و تمدن اسلامی و ایرانی در شبه قاره هند و حتی از این طریق در آسیای جنوب شرقی گردیدند.