نادرشاه، مشروعیت و شورش‌های اجتماعی 1139ﻫ.ق – 1152ﻫ.ق/1726م- 1740م

Authors

  • محمد فریدی دانشجوی دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر-ایران،مستخرج از رساله دکتری
  • معصومه قره داغی استادیار گروه تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی واحدشبستر، ایران-نویسنده مسئول
Abstract:

تصاحب قدرت در طول تاریخ ایران اگرچه با زور و غلبه توأم بود و حکومت‌ها ماهیتی دیکتاتوری و یا استبدادی داشتند، ولی برای تحکیم و ادامه حاکمیت خود ناگزیر از کسب مشروعیت سیاسی بودند. نادر با در پیش گرفتن سیاست تساهل مذهبی و با طرح نظریه خامس مذاهب، سعی کرد در آشتی و جلب حمایت پیروان هر دو مذهب شیعه و سنی و کسب مشروعیت دینی و سیاسی در داخل و خارج از کشور برآید، ولی شورش‌های داخلی در پوشش صفوی خواهی و حملات و دشمنی‌های بی‌وقفه‌ی عثمانی، به شکست تلاش‌های او منجر گردید و از طرفی، تلاش نادر برای نسب‌سازی با ایجاد پیوندهای خونی خود و اطرافیانش با خاندانهای پادشاهی، با تفکرات فر ایزدی رسوب کرده در اذهان عامه مغایر افتاد. در اوایل، بر خلاف نظر عموم، این حس تکبر و تشخص دیوانیان، خوانین و سران ارتش بود که قدرت گیری دون پایه‌ای چون نادر را بر نمی‌تابید، ولی با بحث پادشاهی و اصلاحات مذهبی نادر، این حس درهم تنیدگی قدسیت- سیادت و مرشدیت خاندان صفوی با مذهب تشیع در وجدان عمومی بود که با غلیان و جوشش و سرریزی، پذیرش نادر را بعنوان سردمدار پس می‌زد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

شورشهای شهری و امنیت داخلی

برای دادن تعریفی از واژه "شورش" در بحث‏های جامعه‏شناختی، دو مفهوم کلیدی وجود دارد که عبارتند از جنبش اجتماعی 1 و ستیز اجتماعی. 2 بحثی که ما در این جا بدان خواهیم پرداخت، بیشتر در مورد شورشهای شهری است که در چند سال اخیر شاهد مواردی از آن بوده‏ایم.با بروز اولین مورد از این شورشها من به برخی از مسؤولان پیشنهاد دادم که شورشهای شهری در قالب یک پروژه تحقیقاتی به بررسی درآید.اما متأسفانه این طر...

full text

مذهب نادرشاه

حقیقت ماهیّت مذهبی نارشاه افشار یکی از مسائلی است که در مورد آن پاسخ­ها و نظرات گوناگونی از سوی منابع همزمان با حیات وی و برخی پژوهشگران متأخر ابراز شده است. برخی منابعِ عموماً اروپایی وی را فردی لامذهب و معدودی از منابع داخلی وی را متهم به کفر و زندقه می­نمایند. بعضی دیگر نیز وی را ماجراجویی که در اندیشه­ی تأسیس مذهبی جدید بوده است معرفی نموده­اند. گرایش نادرشاه به مذهب تسنن و یا تشیع نیز از دیگر...

full text

نقش مشروعیت اجتماعی در ایجاد کارایی سازمان

زمینه: نظریه نهادی نوین نشان می‌دهد که سازمان‌ها براساس پذیرش فشارهای نهادی (اجباری، هنجاری و تقلیدی) به‌طور اجتماعی مشروعیت، منابع و بقا کسب می‌کنند. این نظریه، عملیات سازمان را در بُعد راهکاری و نهادی به‌عنوان پاسخ به فشارهای رقابتی و نهادی توضیح می‌دهد. برخی صاحب‌نظران انتقاداتی بدین‌گونه بیان می‌نمایند که مشروعیت حاصل از نظریه نهادین بیشتر جنبه اجتماعی دارد و به ارتقای کارایی سازمان کمکی نمی...

full text

تحلیلی بر خطابه‌های نادرشاه افشار

نادرشاه افشار در طول حیات پر فراز و نشیب سیاسی خویش، مخصوصاً بعد از تاجگذاری، خطابه‌ها و نطق‌های فراوانی، به مناسبت‌های مختلف، همانند رایزنی در امور کشور، نقشه‌های جنگی و دیپلماسی خارجی، در مجامع و محافل گوناگون، در جمع خواص، عوام یا در حضور سپاهیانش ایراد کرده است. بخش قابل توجهی از متن این سخنرانی‌ها، که بیشتر در لابلای متون تاریخی این دوره، مانند کتاب تاریخ جهانگشای نادری، عالم آرای نادر و سف...

full text

مذهب نادرشاه

حقیقت ماهیّت مذهبی نارشاه افشار یکی از مسائلی است که در مورد آن پاسخ­ها و نظرات گوناگونی از سوی منابع همزمان با حیات وی و برخی پژوهشگران متأخر ابراز شده است. برخی منابعِ عموماً اروپایی وی را فردی لامذهب و معدودی از منابع داخلی وی را متهم به کفر و زندقه می­نمایند. بعضی دیگر نیز وی را ماجراجویی که در اندیشه­ی تأسیس مذهبی جدید بوده است معرفی نموده­اند. گرایش نادرشاه به مذهب تسنن و یا تشیع نیز از دیگر...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 15

pages  143- 175

publication date 2018-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023