نابرابری‌های اجتماعی در کتاب‌های درسی دورۀ مشروطه (مطالعۀ موردی: تعلیم الاطفال، کتاب علی، تأدیب الاطفال و تربیت نسوان)

Authors

  • هما زنجانی‌زاده دانشیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد
Abstract:

نابرابری‌های اجتماعی را می‌توان به سه حوزۀ نابرابری‌های طبقاتی، جنسیتی و قومیتی تقسیم کرد. بسیاری از نمونه‌های آن در اسناد و منابع باقی‌مانده از ادوار مختلف تاریخی قابل مشاهده است. در این بین اهمیت توجه به مطالب مندرج در کتب آموزشی نیز به این دلیل است که آن‌ها منعکس کنندۀ نوع باورهای جامعه برای چگونگی اجتماعی شدن افراد و نقش پذیری اجتماعی آنان است. این پژوهش بررسی موضوع نابرابری‌های اجتماعی در کتب درسی دورۀ مشروطه (1290-1274 شمسی)را مورد بحث خود قرار داده است. پژوهش حاضر به روش اسنادی و با تأکید بر دو فن تحلیل محتوا و بافت موقعیت کلمات گردآوری شده است. این تحقیق می‌کوشد تا به پرسش‌هایی چون نابرابری جنسیتی در کتاب‌های درسی دورۀ مشروطه، نقش مفهوم جنسیت در نوع اجتماعی شدن افراد به خصوص دختران و بررسی مهم‌ترین نقش‌های ترسیمی برای آنان در این کتب درسی، پاسخ دهد. در این منابع آموزشی نوع رابطۀ نقش‌های زنان در رابطه با نقش‌های مردان به سه دستۀ 1-نقش‌های وابستۀ زن به مرد 2-نقش‌های دارای مساوات میان زن و مرد و 3-استقلال نقش زنان از نقش مردان قابل مشاهده است؛ نتیجۀ بررسی‌ نشان می‌دهد که در منابع آموزشی این دوره تنها در کتاب تربیت نسوان می‌توان نمونۀ استقلال نقش و عدم وجود نابرابری‌های اجتماعی را مشاهده کرد

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

پیشگامان تالیف کتابهای درسی آموزش فارسی در عصر مشروطه

یکی از دگرگونی های برآمده از جنبش مشروطه خواهی مردم ایران، تغییر نوع نگرش به کودکان و نوجوانان و چگونگی آموزش و پرورش آنان بود. بنابر اصل نوزدهم متمم قانون اساسی، دولت مشروطه موظف به نظارت بر نظام آموزشی بود و برای این منظور تشکیلات قبلی دچار تحول و توسعه شد در این میان با اجباری شدن آموزش ابتدایی و افزایش تدریجی مدارس، لزوم تولید کتابهای درسی احساس شد و کسانی را واداشت تا برای دستیابی به این م...

full text

بررسی تربیت کودک در آثار ادبی دوره قاجار (با تکیه بر کتاب احمد، مثنوی الاطفال، نصایح الاطفال و اخلاق اساسی برای کودکان)

در این پژوهش،ادبیات نوکودکان دردور? قاجار در پنج گروه ادبیات داستانی نو،پندنامه ها،باز نویسی متون ادبی،ترجمه وبازنویسی متون ادبی غیر فارسی وکتابهای درسی وتعلیمی دارای مضامین تربیتی، از منظر تربیتی مورد مطالعه وبررسی قرار گرفته اند؛امّا تاکید بحث ما بر چهاراثر خاص بوده است.مثنوی الاطفال واخلاق اساسی جلد1و2که به ترتیب مهذّب کلیله ودمنه ومهذّب مرزبان نامه نامیده شده اند؛درواقع بازنویسی وتلخیص متون که...

15 صفحه اول

پیشگامان تالیف کتابهای درسی آموزش فارسی در عصر مشروطه

یکی از دگرگونی های برآمده از جنبش مشروطه خواهی مردم ایران، تغییر نوع نگرش به کودکان و نوجوانان و چگونگی آموزش و پرورش آنان بود. بنابر اصل نوزدهم متمم قانون اساسی، دولت مشروطه موظف به نظارت بر نظام آموزشی بود و برای این منظور تشکیلات قبلی دچار تحول و توسعه شد در این میان با اجباری شدن آموزش ابتدایی و افزایش تدریجی مدارس، لزوم تولید کتابهای درسی احساس شد و کسانی را واداشت تا برای دستیابی به این م...

full text

نقد و بررسی کتاب «تعلیم و تربیت در نهج البلاغه»

اهمیت این نقد به لحاظ موضوع تعلیم و تربیت در نهج‌البلاغه و گنجانده شدن آن در واحدهای درسی دورة کارشناسی ارشد و دکتری فلسفة تعلیم و تربیت اسلامی است. هدف نقد پژوهشی این اثر شناسایی نقاط قوت و ضعف آن به منزلة کتاب دانشگاهی و اصلاح موارد پیش‌نهادی و کامل‌تر شدن آن برای استفاده در دوره‌های آموزشی و پژوهشی تحصیلات تکمیلی است. روش نقد استنادی ـ تحلیلی بر اساس الگوی پیش‌نهادی نقد شورای بررسی متون و کت...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 1

pages  119- 137

publication date 2017-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023