میزان و علل مرگ مادر باردار با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی در استان کرمانشاه (91-1380)

مقدمه: مرگ مادر باردار، یکی از مهم‌ترین شاخص های بهداشت عمومی است که هم کیفیت سیستم مراقبت های بهداشتی و هم نقش زنان را در جامعه نشان می دهد. مطالعه حاضر با هدف تعیین میزان و علل مرگ مادر باردار با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی در کرمانشاه انجام شد. روش کار: در این مطالعه مقطعی موارد ثبت شده مرگ مادر باردار همراه با علل آن طی سال های 91-1380 از واحد بهداشت خانواده مرکز بهداشت استان به صورت سرشماری استخراج شد. برای تعیین میزان مرگ و میر، موارد مرگ مادر باردار در هر سال بر تعداد تولدهای زنده تقسیم شد. اطلاعات مربوط به تسهیلات زایمانی و نسبت باسوادی از معاونت بهداشتی و استانداری کرمانشاه به دست آمد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای Stata12 و Arc GIS  (نسخه 1/10) و آزمون های کای دو و رگرسیون خطی انجام شد. میزان p کمتر از 05/0 معنادار در نظر گرفته شد. یافته ها: میانگین سنی افراد مورد مطالعه 3/7±3/31 سال بود. 65 نفر (3/65%) در گروه حاملگی پرخطر قرار گرفتند. میزان مرگ مادر باردار طی دوره 12 ساله، 9/25 نفر در هر 100 هزار تولد زنده گزارش شد و میزان مرگ به ازای هر یک سال تغییر، 3/1 واحد کاهش یافت (04/0=p). در این مطالعه بیش‌ترین میزان مرگ مربوط به شهرستان‌های شمال غربی و جنوب غربی استان بود. شایع‌ترین علت مرگ در استان مربوط به خونریزی و دکولمان (3/28%) بود. نسبت باسوادی در هر شهرستان بر روی علت و میزان مرگ تأثیر داشت؛ به طوری که در شهرستان هایی که نسبت باسوادی بیشتر بود، میزان مرگ کمتر و بیشتر علت های مرگ را نیز علل غیر مستقیم تشکیل می‌داد (02/0=p). نتیجه گیری: میزان مرگ و میر مادر باردار در برخی از شهرستان های این استان بسیار بالا و بیشتر از میانگین استانی و کشوری می باشد که نقش سواد در علت های مستقیم مرگ مادری مشخص می باشد.