مکان‌یابی مناطق مستعد تغذیه مصنوعی آب‌های زیرزمینی با روش Fuzzy AHP در استان تهران

Authors

  • رامین پاپی کارشناس‌ارشد سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران
  • سعید حمزه استادیار، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران
  • مسعود سلیمانی کارشناس‌ارشد سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران
Abstract:

در چند دهه گذشته وقوع تغییرات اقلیم و به تبع آن، کاهش نزولات جوی و نیز افزایش جمعیت در مناطق مختلف کشور باعث افزایش تقاضای آب برای مصارف گوناگون نظیر آشامیدن، کشاورزی، صنعتی و غیره شده که این مهم سبب روی ­آوردن به بهره‌­­­­برداری بی­رویه از منابع آب زیرزمینی و افت شدید آن شده است. تکنیک تغذیه مصنوعی به‌­عنوان روشی برای جبران کسری حجم آب­­­­‌های زیرزمینی به‌­ویژه در مناطق خشک و نیمه‌خشک مورد استفاده قرار می­‌گیرد. مکان­‌یابی مناطق مناسب قبل از انجام عملیات تغذیه مصنوعی می­‌تواند سبب بهبود بازده طرح و نتیجه‌­بخش بودن آن شود. با نظر به معضلات موجود در ارتباط با کاهش منابع آب زیرزمینی در استان تهران، به‌­دلیل افزایش روزافزون جمعیت و گسترش صنعت و کشاورزی، این مطالعه به شناسایی و پهنه‌­بندی مناطق مناسب برای تغذیه مصنوعی آب­‌های زیرزمینی در استان تهران پرداخته است. سامانه اطلاعات جغرافیایی می­‌تواند در تعیین مناطق مناسب برای تغذیه مصنوعی با دقت بیشتر و زمان کمتر نتایج بهتری ارائه دهد. بدین‌منظور، در پژوهش حاضر از تلفیق سامانه اطلاعات جغرافیایی و روش Fuzzy AHP برای وزن­دهی و تلفیق معیارهای موثر در تغذیه مصنوعی نظیر عمق و تغییرات تراز آب زیرزمینی، بارش، تراکم زهکشی، ارتفاع و شیب زمین، فاصله از گسل، فاصله از رودخانه، خصوصیات زمین‌­شناسی و کاربری اراضی استفاده شده است. پس از بررسی نظرات کارشناسان پیرامون مقایسه دودویی معیارها و تعیین ارجحیت آن­‌ها نسبت به یکدیگر مطابق با روش AHP، خصوصیات هیدرولوژیکی به­‌عنوان موثرترین معیار در رابطه با هدف پژوهش شناسایی شدند. نتایج به‌­دست آمده حاکی از آن است که 6.2 درصد از مساحت کل منطقه برای اجرای طرح تغذیه مصنوعی آب­‌های زیرزمینی بسیار مناسب و 15.75 درصد مناسب است. مناطق بسیار مناسب عمدتا در قسمت‌­های شرقی استان قرار گرفته‌­اند که دارای سازندهای زمین­‌شناسی مناسب، فاصله کم تا رودخانه، کاربری غالب مرتعی و کشاورزی هستند و همچنین، سطح عمق آب زیرزمینی در آن­‌ها بسیار پایین بوده و روند نزولی داشته است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مکانیابی عرصه‌های مناسب تغذیه مصنوعی سفره‌های زیرزمینی به روش منطق فازی در حوضه آبریز دشت شهرکرد

In recent years, surface water resources in Chaharmahal and Bakhtiari province have decreased and groundwater level has fallen down. Thus, groundwater must be strengthened by surface water resources. The objective of this search was identification of artificial recharge sites thorough Fuzzy Logic in Shahrekord Basin. Effective factors in ground water recharge such as slope, infiltration rate, t...

full text

مدل‌سازی فرآیند مکان‌یابی مناطق مستعد تغذیه مصنوعی آب‌های زیرزمینی جهت پخش سیلاب، مبتنی بر تکنیک GIS و روش AHP (مطالعه موردی: آبخوان دشت خوی)

در تحقیق حاضر با بهره‌گیری از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS‌)، مدلی جامع به‌منظور مکان‌یابی مناطق مستعد اجرای تغذیه مصنوعی آبخوان زیرزمینی به ‌روش پخش سیلاب، تهیه شده است. بدین منظور دشت خوی که در سالیان اخیر با افزایش بهره‌برداری از سفره آب زیرزمینی، بیلان آبی منفی داشته است، به‌عنوان مطالعه موردی انتخاب گردید. شانزده معیار شیب، کاربری ‌اراضی، ژﺋﻮمورفولوژی، زمین‌...

full text

تغذیه مصنوعی سفره‌های آب زیرزمینی از طریق کانال‌های زهکش سطحی با استفاده از روش AHP

 آب­های زیرزمینی در فعالیت­های اقتصادی و زندگی روزمره مردم نقشی اساسی دارند و ذخیره‌سازی آب در مخازن زیرزمینی از لحاظ اقتصادی سرمایه‌گذاری کمتری را می‌طلبد. در این پژوهش،  اولویت­بندی کانال­های زهکشی به منظور تغذیه مصنوعی آب­های زیرزمینی دشت سراب­نیلوفر به عنوان هدف اصلی مدنظر قرار گرفت و 13 لایه مختلف اطلاعاتی مستخرج از گزارش های فیزیوگرافی، هواشناسی، زمین­شناسی، خاک­شناسی، هیدرولوژی، آب­...

full text

مدل‌سازی مکان‌یابی تغذیه مصنوعی آبخوان کاشان با استفاده از روش‌های آماری، AHP و ملاحظات محیط‌زیستی آبهای زیرزمینی

مدیریت منابع آبهای زیرزمینی در مناطق خشک و نیمه‌خشک از اهمیت خاصی برخوردار است. عوامل مختلف طبیعی و انسانی در چند دهه اخیر باعث ایجاد شرایط بحرانی و افت سطح آبهای زیرزمینی شده است. در چنین مناطقی تغذیه مصنوعی آبهای زیرزمینی از مهمترین راهکارهای مدیریتی است. هدف از این پژوهش استفاده از AHP و روش‌های آماری (رتبه‌بندی فازی-آماری و بهینه‌سازی پارامترهای مدل تغذیه مصنوعی بر اساس رگرسیون غیرخطی و تحل...

full text

ارزیابی پتانسیل و مقادیر واقعی تغذیه درآبخوان مناطق شهری و مکان یابی مناطق مستعد تغذیه مصنوعی با استفاده از GIS و AHP (مطالعه موردی: آبخوان شهری ارومیه)

توسعه مناطق شهری تاثیر بسزایی بر روی چرخه آب داشته بطوریکه گسترش سطوح نفوذناپذیر باعث کاهش نفوذ، افزایش رواناب، و تغییر در مقدار و منشأ تغذیه آبخوان شده است. هدف از این تحقیق، برآورد تغذیه آبخوان، تعیین مناطق مستعد برای پخش سیلاب‌های شهری جهت تغذیه مصنوعی آبخوان در شهر ارومیه میباشد. برای این منظور ابتدا مدل تغذیه آبخوان و نقشه های پتانسیل تغذیه و تغذیه واقعی تهیه و سپس بر اساس معیار های تاثیر ...

full text

تغذیه مصنوعی آبهای زیر زمینی

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 12  issue 1

pages  0- 0

publication date 2020-03-20

{@ msg @}

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023