مکان‌یابی سدهای زیرزمینی با استفاده از تلفیق GIS و AHP (مطالعه موردی: حاشیه کویر لوت، کرمان)

Authors

  • محمد بحرالعلوم مهندسی عمران آب ، گروه عمران، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه زابل
Abstract:

  چکیده در دهه­های اخیر، کنترل و استحصال آب با استفاده از سدهای زیرزمینی مورد توجه پژوهشگران منابع آب قرارگرفته است. در این مقاله برای تعیین معیارهای تأثیرگذار بر مکان‌یابی سدهای زیرزمینی از تلفیق نقشه‌ها در GIS، بازدید میدانی و اولویت‌بندی توسط سیستم تصمیم‌گیری AHP استفاده‌شده است. در این روش، ابتدا با استفاده از GIS، فایل­های عارضه جنس لایه‌های زمین، شیب، فاصله از گسل و پوشش گیاهی منطقه برای هر زیر حوضه ساخته‌شد. پس از تلفیق لایه­ها،  محدوده­های مناسب برای ساخت سدهای زیرزمینی در هر یک از سه زیرحوزه سامون جهر، کهنوج شاه و پشوئیه تعیین‌گردید. سپس، بر پایه بازدید میدانی از میان محدوده­های مناسب یک مکان به‌عنوان بهترین مکان برای هر زیر حوضه مشخص، و سرانجام با توجه به معیارهای ضخامت آبرفت، سطح مخزن، طول محور سد، کاربری آب، و دسترسی آب با استفاده از سیستم اولویت‌بندی AHP مکان برتر تعیین گردید. نتایج نشان داد که روش تلفیقی، نسبت به روش­های سنتی دقیق‌تر و سریع­تر است. علاوه بر این، متوسط بارندگی سالانه، حجم مخزن، مساحت حوضه بالادست، روش برداشت آب، ضخامت آبرفت، نفوذپذیری آبرفت، و کیفیت آب بیش‌ترین نقش را بر انتخاب مکان مناسب جهت احداث سد زیرزمینی بازی می­کنند. با ساخت سد زیرزمینی در منطقه سامون‌جهر می­توان بیش از 12 برابر ظرفیت سایر گزینه­ها  آب ذخیره­کرد بالاترین اولویت را برای ذخیره آب دارد. همچنین، با توجه به شباهت مکان‌های سه‌گانه انتخاب‌شده با بسیاری از گزینه‌های موجود در حاشیه کویر می‌توان دریافت که در حاشیه کویر ساخت‌گاه‌های مناسبی جهت احداث سدهای زیرزمینی و مهار آب زیرسطحی حاشیه کویر وجود دارد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مکانیابی سد زیرزمینی با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی مطالعه موردی: حوضه آبخیز دشت کویر

با توجه به فصلی بودن آبراهه‌ها در مناطق خشک و نیمه‌خشک و انتقال آب سطحی به زیر سطح زمین استفاده از سازه‌هایی که کنترل و ذخیره کننده جریان برای فصول کم باران سال باشد ضروری است. به دلیل پرهزینه و زمانبر بودن مکانیابی سد زیرزمینی، استفاده از تکنیک‌های سیس...

full text

مکانیابی ایستگاه‌های آتش نشانی با استفاده ازمدل AHP در محیط GIS(مطالعه موردی: شهر آمل)

با افزایش جمعیت وتراکم آن در شهر، خدمات رسانی در زمینه­های مختلف به دلیل کمبودهای موجود، دچار نارسایی در مکانیابی مراکز خدماتی می­شود و از میان مراکز خدمات شهری، سازمان آتش نشانی وظیفه تأمین امنیت در جهت پیشگیری و مقابله با آتش را انجام می­دهد. دراین پژوهش با بررسی عوامل مؤثر در مکانیابی  ایستگاه­های آتش نشانی با استفاده از  سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)،  با استفاده از ابزار تجزیه  و تحلیل ف...

full text

مکانیابی ایستگاه ‌های آتش ‌نشانی با استفاده از تلفیق منطقFuzzy و AHP در محیط GIS (مطالعه موردی: ناحیه 1 منطقه 10 تهران)

ایجاد امکانات جدید شهری، نیازمند مطالعه دقیق در زمینه نحوه استقرار صحیح آنها در مناطق مختلف یک شهر است. جهت تخصیص درست امکانات شهری، اولین نکته اساسی، انتخاب مکان بهینه با توجه به شرایط متفاوت و گاهاً متضاد است. این مسأله زمانی اهمیت مییابد که فاکتورهای بسیار مهمی مانند نجات جان انسان ‌ها مدنظر قرار داده شوند. لذا انتخاب بهینه مراکز آتش ‌نشانی به دلیل اهمیت جان افرادی که در معرض خطر واقع شده ‌ان...

full text

مکانیابی دفن پسماند جامد شهری با استفاده از مدل AHP و تکنیک GIS (مطالعه موردی: شهرستان کوهدشت)

در دهه‌های اخیر رشد بی‌رویه جمعیت و توسعه شهرنشینی موجب بروز انواع ناسازگاری­های اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی نظیر تولید انواع پسماند جامد شهری شده که دفع غیراصولی آن را به دنبال داشته است، به­طوری که امروزه چگونگی دفع، مکانیابی و مدیریت صحیح محل دفن زباله­های جامد به عنوان یکی از معضلات زیست محیطی شهری تبدیل شده است. بنابراین یافتن محل مناسب برای این مهم از اهداف اصلی و اولیه طرح­های توسعه شه...

full text

مکانیابی نقاط برداشت مناسب آب زیرزمینی با استفاده از تلفیق GIS ،DEMATEL و فرآیند تحلیل شبکه ANP (مطالعه موردی: حوضه آبریز دشت اردبیل)

تعیین مکان های مناسب استحصال آب زیرزمینی در یک منطقه بااستفاده از برداشت های میدانی، تجهیزات ژئوالکتریک، ژئوفیزیک و دیگر روش های مشابه، نیازمند صرف وقت و هزینه قابل توجه می باشد. تعیین محدوده و مکان های مناسب برداشت آب زیرزمینی با استفاده ازداده های موجود می تواند نقش مهمی درتصمیم گیری های مدیریتی و کاهش از آثار سوء زیست محیطی برداشت منابع آب زیرزمینی داشته باشد. در این تحقیق به منظور پهنه بندی...

full text

مکانیابی ایستگاه های آتش نشانی با استفاده از روش تلفیقی AHP و GIS مطالعه موردی: منطقه 3 اصفهان

امروزه بحث ایمنی یکی از مهمترین مسائل شهری است که توجه مدیران شهری را به خود جلب نموده است. آتش سوزی یکی از تهدیدات ناشی از بحران‌های طبیعی و مصنوعی است که می‌تواند چالش‌های وسیعی را در ابعاد مختلف زندگی شهری پدید آورد. مطالعات انجام شده نشان داد که منطقه 3 اصفهان با جمعیت 111889نفر در ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 2

pages  116- 128

publication date 2018-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023