مکان‌یابی بهینه‌ کاربری‌های بهداشتی - درمانی با استفاده از روش VIKOR در محیط GIS ( مطالعه موردی: شهر اردبیل)

Authors

  • الناز پیروزی دانشجوی دکتری مخاطرات ژئومورفولیک دانشگاه محقق اردبیلی
  • زهرا امینی دانش آموخته کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه محقق اردبیلی
  • مریم رضائی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه سیستان و بلوچستان- مدرس دانشگاه
Abstract:

خدمات بهداشتی- درمانی، یکی از فعالیت‌های بسیار مهم است، که عدم دسترسی به آن می‌تواند سلامت شهروندان را به خطر اندازد. از آنجا ‌که بسیاری از تصمیم‌گیری‌ها در زمینه‌ مراقبت و برنامه‌ریزی سلامت، با مسئله‌ مکان در ارتباط است، تعیین مکان استقرار مراکز خدماتی از جمله مسایل مطرح در جوامع امروزی است که کاهش هزینه و کاهش زمان قابل‌توجهی را در پی داشته است. هدف تحقیق حاضر مکان‌یابی بهینه کاربری‌های بهداشتی- درمانی با استفاده از فنون MCDM در شهر اردبیل می‌باشد. روش تحقیق حاضر توصیفی- تحلیلی است که بعد از شناسایی عوامل تأثیر‌گذار در مکان‌یابی کاربری‌های بهداشتی و درمانی، اقدام به تهیه نقشه معیارهای موقعیتی و معیارهای همجواری شده است. سپس لایه‌های اطلاعاتی توسط سامانه اطلاعات جغرافیایی تهیه شد. همچنین پس از آن ارزش‌گذاری و استاندارد‌سازی در محیط Idrisi با استفاده از مجموعه‌های فازی انجام شد. برای وزن‌دهی عوامل از روش CRITIC استفاده شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که مکان‌یابی مراکز بهداشتی و درمانی موجود در شهر اردبیل از فرایندی منطقی و علمی تبعیت نکرده است، تجمع بسیار زیاد کاربری بهداشتی- درمانی در مرکز، جنوب غربی و تا حدودی شمال شهر اردبیل سبب شده تا عملاً مناطق شمال‌غربی، جنوب‌شرقی و شمال‌شرقی از کمبود این دو کاربری رنج ببرند که نشان‌دهنده‌‌ مکان‌یابی نادرست این کاربری در سطح شهر می‌باشد. با توجه به نقشه خروجی مدل ویکور و مقایسه آن با نقشه وضع موجود، مشخص شد که زمین‌های مناسب برای ایجاد فضای سبز تفاوت قابل ملاحظه‌ای با نقشه وضع موجود دارند. بنابراین، از بین معیارهای مورد بررسی، عامل فاصله از مراکز مذهبی، فاصله از مراکز بهداشتی و درمانی موجود، فاصله از مراکز آموزشی، فاصله از آرامستان و فاصله از مراکز صنعتی به‌‌ترتیب مهم‌ترین عوامل در تعیین مکان مناسب برای ایجاد مراکز بهداشتی و درمانی شهر اردبیل می‌باشند. که مناطق مناسب ارایه شده توسط مدل، برای احداث این مراکز، به‌‌طور عمده در قسمت‌های‌‌ جنوب، شمال‌شرق و شمال‌‌غربی شهر اردبیل که فاقد مرکز بهداشتی و درمانی‌اند، قرار دارند. در پایان، می‌توان گفت که نتایج حاصل از پژوهش حاضر که به‌‌صورت نتایج حاصل از تحلیل چند‌معیاری، با استفاده محوری از روش (VIKOR) منعکس شده، نشان‌گر توان‌‌مندی‌های این فنون در نقش‌آفرینی به عنوان سیستم پشتیبان تصمیم‌گیری (DSS)، برای انتخاب گزینه‌های مناسب برای مطالعه‌‌ مکان‌یابی مراکز بهداشتی و درمانی در شهر اردبیل است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مکانیابی ایستگاه‌های آتش نشانی با استفاده ازمدل AHP در محیط GIS(مطالعه موردی: شهر آمل)

با افزایش جمعیت وتراکم آن در شهر، خدمات رسانی در زمینه­های مختلف به دلیل کمبودهای موجود، دچار نارسایی در مکانیابی مراکز خدماتی می­شود و از میان مراکز خدمات شهری، سازمان آتش نشانی وظیفه تأمین امنیت در جهت پیشگیری و مقابله با آتش را انجام می­دهد. دراین پژوهش با بررسی عوامل مؤثر در مکانیابی  ایستگاه­های آتش نشانی با استفاده از  سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)،  با استفاده از ابزار تجزیه  و تحلیل ف...

full text

تحلیل عدالت فضایی شهرستان‌های استان اردبیل در بخش شاخص‌های بهداشتی- درمانی با استفاده از مدل Vikor

مقدمه و هدف پژوهش: جهان امروز با توجه به گسترش روز افزون شهرنشینی، توسعه فیزیکی و پیچیدگی ساختار فضایی - کالبدی شهرها، تعمیق و گسترش تقسیم کار اجتماعی، اقتصادی و بروز انواع آلودگیها و بیماریهای مرتبط با موارد مذکور، بیش از هر دوره دیگری وابسته به خدمات مختلف در راستای عدالت فضایی می‌باشد. در این میان خدمات بهداشتی درمانی با توجه به نقش مهم خود در ارتقای سلامت جامعه و افزایش کیفیت زندگی از اهمیت...

full text

مکانیابی ایستگاه های آتش نشانی با استفاده ازمدل ahp در محیط gis(مطالعه موردی: شهر آمل)

با افزایش جمعیت وتراکم آن در شهر، خدمات رسانی در زمینه­های مختلف به دلیل کمبودهای موجود، دچار نارسایی در مکانیابی مراکز خدماتی می­شود و از میان مراکز خدمات شهری، سازمان آتش نشانی وظیفه تأمین امنیت در جهت پیشگیری و مقابله با آتش را انجام می­دهد. دراین پژوهش با بررسی عوامل مؤثر در مکانیابی  ایستگاه­های آتش نشانی با استفاده از  سامانه اطلاعات جغرافیایی (gis)،  با استفاده از ابزار تجزیه  و تحلیل فض...

full text

مکانیابی بهینه جایگاههای عرضه سوخت با استفاده از برنامه ریزی ریاضی و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)، مطالعه موردی شهر مشهد

یکی از مهم ترین نکات پیرامون جایگاههای عرضه سوخت مکانیابی مناسب آنهاست. هدف این پژوهش تعیین تعداد و محل مناسب قرارگیری جایگاههای عرضه سوخت با استفاده از مدل برنامه ریزی ریاضی است. به گونه ای که این جایگاهها بیشترین خدمت دهی ممکن را داشته باشند. در این تحقیق شهر مشهد برای مطالعه انتخاب شد. حوزه ترافیکی شهر مشهد به 13 منطقه و 141 ناحیه ترافیکی شهرداری تقسیم بندی شده است. اطلاعات و مشخصات مربوط ب...

full text

مکانیابی محل دفن پسماند جامد شهری با استفاده از GIS (مطالعه موردی شهر اسکو)

مواد زاید جامد جز جدایی ناپذیر زندگی انسان‎ها هستند و تولید انواع این زایدات در کمیت‎ها و کیفیت‎های مختلف از بزرگترین معضلات محیط زیستی عصر حاضر است. برای کاهش پیامدهای منفی پسماند، استفاده از ابزارها و فناوری جدید برای یافتن مکان مناسب دفن ضروری به نظر می‏رسد. امروزه، سیستم‏های اطلاعات...

full text

شناسایی و تحلیل فضایی گستره‌های فقر شهری با استفاده از آمار فضایی در محیط GIS مطالعه موردی: شهر اردبیل

گستره‌های فقر که بخش جدایی‌ناپذیری از مناطق شهری را تشکیل داده‌اند، به دلیل تبعات و پیامد‌های منفی این پدیده (فقر) و گسترش آن همواره مورد توجه برنامه‌ریزان قرار گرفته‌اند. مساله مهم در جلوگیری از گسترش پدیده فقر، شناخت دقیق پهنه‌های فقر و تبلور فضایی آن در شهر‌هاست. بر این اساس، با توجه به اهمیت مطالعه توزیع فضایی فقر در جوامع شهری و با لحاظ اینکه مطالعه این پدیده، زمینه تصمیم‌گیری و برنامه‌ریز...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 9  issue 17

pages  67- 80

publication date 2018-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023