مولفه‌های تأثیرگذار بر حاکمیت دریایی جمهوری اسلامی ایران در حوزه خلیج‌فارس

Authors

  • محمد صادق یحیی پور دکترای جغرافیای سیاسی، واحد صومعه سرا، دانشگاه آزاد اسلامی، صومعه سرا، ایران
  • مصطفی رشیدی دکترای جغرافیای سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
Abstract:

گرچه خلیج‌فارس در گذشته تحت حاکمیت ایران بوده است؛ اما، با تولد کشورهای عربی در کرانه‌های جنوبی آن، حاکمیت ایران با چالش‌های جدیدی مواجه شده است. دخالت‌های قدرت‌های فرامنطقه‌ای نیز در این حوزه در مواردی حاکمیت ایران را با موانع ژئوپلیتیکی مواجه ساخته است. از این رو، بررسی قلمرو و موانع ژئوپلیتیکی حاکمیت جمهوری اسلامی ایران در حوزه خلیج‌فارس از اهمیت خاصی برخوردار است. چراکه، اعمال حاکمیت بر خلیج‌فارس با منافع و قدرت ملی جمهوری اسلامی ایران رابطه اساسی دارد. هدف از ارائه مقاله حاضر، بررسی و تبیین ویژگی‌های ژئوپلیتیکی جدید خلیج‌فارس و عوامل تأثیرگذار بر ساختار ژئوپلیتیکی آن می‌باشد. بر این اساس، سؤال اصلی مقاله این است که قلمرو و موانع ژئوپلیتیکی حاکمیت جمهوری اسلامی ایران در حوزه خلیج‌فارس کدام‌اند؟ به نظر می‌رسد، عوامل سنتی، ساختاری یا تلفیقی از هر دو، عوامل اصلی و تأثیرگذار بر حاکمیت جمهوری اسلامی ایران در حوزه خلیج‌فارس هستند. 

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تأثیر جغرافیای سیاسی دریایی بر حاکمیت دولت ها (با تأکید بر حاکمیت جمهوری اسلامی ایران)

هدف از ارائه مقاله حاضر بررسی نقش تحول یافته ی دریاها در جغرافیای سیاسی است. اکنون دریاها نقش مهمی در حاکمیت و سیاست دولت ها ایفا می کنند. از این رو، بحث جدید مرزهای دریایی پس از فروپاشی شوروی سابق و در پی آن تجزیه ی فدراسیون یوگسلاوی آغاز شده است. به طوری که، نمی توان در هر منطقه ساحلی، نواحی مرز سیاسی ترسیم کرد؛ از طرفی، موقعیت دریایی به عنوان عامل تأثیرگذار مهمی بر حاکمیت دولت ها محسوب می شو...

full text

راهبرد دریایی جمهوری اسلامی ایران

دریاهای جنوبی ایران دریچه ایی بسوی سایر بخش های جهان و واسط میانجی برای اندرکنش ایران با دیگر کشورها می باشند.نوار ساحلی طولانی و بندرگاه های مناسب در خلیج فارس و دریای عمان امتیازی منحصر بفرد برای تجارت جهانی محسوب می گردند.از اینرو، حضور قدرتمند دریایی در این منطقه از الزامات حیاتی در گسترش حوزه ژئوپلیتیکی کشورمان است. اهمیت ژئوپلیتیکی دریاهای جنوبی برای ایران ،بعنوان دهلیز دسترسی جهان به منا...

full text

صورت‌بندی حاکمیت در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و خوانش‌های موجود در این حوزه

سؤال اصلی مقاله این است که مفهوم حاکمیت در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران چگونه صورت‌بندی شده است؟ فرضیه مطرح این است که حاکمیت در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران فرماسیونی متفاوت، منحصربه فرد و نوین دارد و دارای صورتبندی دوگانه و طولی است؛ به طوری که از یک سو حاکمیت الهی و موازین اسلام را به عنوان اساس و زیرساخت حاکمیت و حکومت‌داری پذیرفته است و از سوی دیگر در طول این حاکمیت الهی، به مبانی جم...

full text

تجلی حاکمیت الهی در اصول قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

اصل حاکمیت الهی بدین معنی است که حاکم اصلی، خدا و قانون و احکام الهی است، همانگونه که در فقه اسلامی به‌ویژه فقه شیعه متبلور است، در سراسر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، نیز تبلور یافته است و هیچ تعارضی بین فقه و قانون اساسی در جهت طرح حاکمیت الهی وجود ندارد. در قانون اساسی آرمان‌گرایی الهی منشأ حاکمیت قلمداد شده، محتوای آن را اسلامی معرفی نموده است. همچنین حاکمیت و نظارت ولی فقیه جامع الشرایط...

full text

چشم انداز مدیریت کلان‌شهرها در حاکمیت جمهوری اسلامی ایران

روند افزایش جمعیت شهرنشین و تأثیر آن بر افزایش تعداد کلان‌شهرها یکی از بحث‌های مهم علم جغرافیاست که پی‌آمدهای آن حاکمیت کشورها را با چالش مواجه ساخته است؛ چراکه، برنامه‌ریزی اقتصادی، اجتماعی، امنیتی و معضلات ناشی از مسایل زیست‌محیطی، اجتماعی و بزهکاری برای هر حکومتی کار ساده‌ای نیست. در کشور ایران نیز، به دنبال رشد شتابان شهرنشینی و بروز مسایل اقتصادی، اجتماعی و کالبدی کلان­شهرها، چالش­های حاکم...

full text

نقش نیروی دریایی بر حفظ قدرت و سیادت دریایی جمهوری اسلامی ایران

     در دنیای امروز، دریا برای ملت‌ها، عامل مهم زندگی است و هیچ کشور ساحلی نیست که منافعی در دریا نداشته باشد. مردمی که از دریا بدورند، فاقد یکی از مهمترین روزنه‌های ارتباطی به دنیای خارج خود هستند. دریا از دیدگاه نظامی و تجاری، نقش بسیار مهمی در قدرت و توانایی کشورها در دستیابی به فرصت‌ها و امکانات در همه زمینه ها ایفا می کند. دستیابی به قدرت و سیادت دریایی می‌تواند کشورها را در حفظ و امنیت م...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 19  issue 1

pages  7- 18

publication date 2015-09-11

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023