مورخان روایت‌های تاریخی را کشف می‌کنند یا بر می‌سازند؟

Authors

Abstract:

متأثر از انگاره‌ مقبولیت یافته نزد فلاسفه‌ علم تاریخ از معرفت آرمانی به‌مثابه‌ بازنمایی عینی جهان در آیینه‌ ذهن، هرگونه واکاوی درجه دوم در خصوص دانش تاریخی ناگزیر از بازشناسی سهم فاعل شناسا در فرآورده‌های معرفتی است.با عطف نظر به این شرایط، پرسش از آنکه مورخان روایت‌های تاریخی را کشف می‌کنند یا بر می‌سازند، گامی مهم در گره‌گشایی از مسائل فراروی دانش تاریخی است. راهبرد مقاله پیش رو جهت پاسخ بدین پرسش ایضاح مفهومی سازه­گرایی و واقع‌گرایی و همچنین پرده‌برداری از منطق تفکر تاریخی است. واقع‌گرایان صورت و محتوای روایت‌های تاریخی را در تناظر با صورت و محتوای واقعیت‌های گذشته می‌بینند؛ درحالی‌که از نظر سازه­گرایان، مورخان در طی فرآیند طرح­اندازی، طرح‌های مفهومی‌شان را بر داده‌های بی‌شکل تحمیل و فرافکنی می‌کنند. به نظر می‌رسد با توجه به نقش نقطه نظرات و طرح‌های مفهومی مورخان در منطق تفکر تاریخی، دیدگاه سازه­گرایان تصویر صحیح‌تری از ماهیت دانش تاریخی ارائه می‌کند

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

آیا معیارهای ارزیابی کیفیت سود شرکتهای پذیرفته شده در بورس تهران یکدیگر را تأیید میکنند؟

در این مقاله شاخصهای ارزیابی کیفیت سود سه مطالعه گذشته (لوز و دیگران (2003)، بارتن و سیمکو(2002) و پنمن(2001)) در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با یکدیگر مقایسه می­شود. برای این کار 96 شرکت از میان شرکتهای پذیرفته شده در بورس در طی سالهای 1377-1383 انتخاب شدند. نتایج مقایسه در سطح هر شرکت نشان می­دهد که تنها 20 مورد از کل شرکتهای انتخابی حائز شرایط (کیفیت قوی یا ضعیف) شده­اند. ...

full text

عقل مقدم است یا کشف؟

برتری کشف عرفانی بر عقل فلسفی ازجهت حضوری‌بودن علوم مکاشفات و لزوم سنجش و مستدل‌کردن کشف عرفانی با عقل، مسئله‌ای دوری در معرفت‌شناسی است که باید راه‌حلی برای آن یافت. عقل امری مشکک است، کشف نیز در مراتب مختلف سلوک دارای رتبه‌های معرفتی یکسانی نیست؛ لذا باید نسبت مراتب مختلف عقل با مراتب متفاوت کشف در داوری میان عقل و کشف در نظر گرفته شود. این مقاله ابتدا به بررسی نظر اهل منطق و فلاسفه و اهل عرف...

full text

تأثیر معتقدات دینی بر نگرش تاریخی مورخان مسلمان بر پایه‌ی مقدمه‌های آنان

اکثر مورخان دوران اسلامی، معمولاً بر آثار خود مقدمه‌ای نوشته‌اند و در آن چکیده‌ای از اندیشه، نگرش و بینش خود را درباره‌ی جهان، خدا و هستی ارائه کرده‌اند. از بررسی این مقدمه‌ها، نکات بسیاری به‌دست می‌آید که یکی از عمده‌ترین آنها، گرایش‌های دینی و مذهبی ایشان است. مؤلفان این پ‍ژوهش بر‌آنند تا بر مبنای شماری از مهم‌ترین این مقدمه‌ها، نخست، محورهای اصلی نگرش و بینش مورخان مسلمان به تاریخ و تاریخ...

full text

نگاه تاریخی قرآن و تاریخ‌نگاری مورخان مسلمان بررسی موردی علت پیروزی مسلمانان در غزوه بدر

واکاوی تجربه تاریخ‌نگاری در پهنه تمدن اسلامی، برای پی‌ریزی مکتب تاریخ‌نگاری بومیِ هم‌سو با دگرگونی‌های دیگر شاخه‌های علوم انسانی سودمند است. با بررسی متون تاریخی فراهم آمده در این تمدن، می‌توان گمان زد که تاریخ‌نگاری مسلمانان به‌ویژه هنگام تبیین علّی روی‌دادهای تاریخی، از روش برآمده از متون دینی (قرآن و سنت) بسیار دور است. این مقاله بر پایه گفتار استنفورد درباره «علیت تاریخی»، با تأکید بر نمونه «...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 23  issue 93

pages  161- 184

publication date 2017-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023