من بریل را با چشم هایم می خوانم! (تاملی بر حقوق آموزشی کودکان کم بینا)

هدف: هدف از این مطالعه بررسی وضعیت بینایی کودکان کم بینا و حقوق آموزشی مرتبط با وضعییت بینایی آن ها می باشد. روش بررسی: این مطالعه بر روی دانش آموزان مدارس اسنثنایی کم بینایان انجام گرفت. بینایی دور و نزدیک و عیوب انکساری اندازه گیری شد.  ضمنا حقوق آموزشی کودکان کم بینا در منابع حقوقی مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: ۲۷۳ کودک مورد بررسی قرار گرفتند که  از این تعداد ۴۰ کودک ( 14/7%) توانایی ادامه تحصیل  در مدرسه عادی را داشتند. ۶۸ نفر (25%)  که با بریل درس می خواندند قادرند که با کمک وسایل کمکی، با بینایی ادامه تحصیل بدهند. ۶۸ نفر ( ۲۵%)  به عینک نیاز داشتند. ۲۶ نفر ( 9/5 %)  به تمرینات اتاق تاریک نیاز داشتند اما این امکانات موجود نبود. ۳۶  نفر (۳ %)  به اقدامات خاص مثل جراحی زیبایی، چشم مصنوعی، عدسی تماسی رنگی و عینک های آفتابی نیاز داشتند. برخی از دانش آموزان این مدارس که با بریل مشغول ادامه تحصیل بودند قادر بودندکه با چشم خود بریل را بخوانند. اما اجازه نداشتند از بینایی خود استفاده کنند. برای آموزش خط بریل از چشم بند استفاده می شد. نتیجه گیری: حقوق آموزشی کودکان کم بینا در پرتو اصول کلی حقوق،  همانند اصل عدالت و انصاف بایستی مورد بررسی قرار بگیرد. حق آموزش از مصادیق حقوق شهروندی و حقوق بشری است لذا بایستی لولزم  کمک بینایی و  شرایط ویژه برای اقشار خاص مثل کودکان کم بینا مورد توجه قانون گذار قرار بگیرد. رشد و تکامل در زمان کودکی وابستگی بسیار زیادی به بینایی دارد. ایجاد حافظه بینایی در نوزادان و کودکان  به عنوان یک رفرانس برای فعالیت های آینده محسوب می گردد. در توانبخشی کم بینایی بایستی از  باقیمانده بینایی حد اکثر استفاده صورت پذیرد در غیر این صورت مشکل رشد و تکامل نیز دامن گیر این کودکان خواهد شد. به نظر می رسد که حقوق کودکان کم بینا و نابینا در کشور ما ایران نیاز به باز نگری جدی دارد.