منظر روستایی و جلوه های پرداخت محیط طبیعی

author

Abstract:

منظر روستایی و جلوه های پرداخت محیط طبیعی سید حسن تقوائی استادیار و مدیر گروه معماری منظر دانشگاه شهید بهشتی چکیده روستاها نقش مهمی در صیانت از ارزش های محیطی و فرهنگ اقوام و دانش بومی دارند. دراین میان قابلیت های محیط طبیعی و بویژه چگونگی پرداخت منظر روستایی با تکیه بر بعضی عناصر طبیعی بسیار با اهمیت است. براساس مطالعات، بررسی این موضوع می تواند مبیین برخی جنبه های بوم شناسی منظر و نیز ارائه دهنده برخی ویژگی های حفظ تعادل در بوم و چگونگی دوام عناصر طبیعی در شرایط خاص اقلیمی زمینه های کیفی زندگی باشد. هدف این مقاله ارائه بخشی از نتایج پژوهش های انجام شده در زمینه بررسی ماهیت و معرفی ویژگی های منظر روستایی با تکیه بر جنبه های محیط طبیعی و شرایط خاص بومی از دیدگاه معماری منظراست. در این زمینه نیز مهمترین پرسش ها در مورد چگونگی اسکان و پایداری محیطی، جلوه های بوم شناسی در ساختار منظر روستایی و نهایتا ارزش های محیط طبیعی است. روش کار، مطالعه منابع و متون تخصصی معتبر در زمینه روستا و نیز بررسی های میدانی بعضی از سکونتگاه های خاص روستایی درایران و برخی کشورهای جهان بوده است. در این مورد با توجه به اهمیت بوم، شرایط جغرافیایی و باورهای اجتماعی در هویت منظر روستایی، از یکسو چگونگی پرداخت بستر زمین و نقش عناصر محیط طبیعی روستا اهمیت داشته است. از سوی دیگر به رویکرهای"نوطبیعت گرایانه"ای که ضمن کل نگری و درک مفاهیم پایداری، موجب مستند سازی، مطالعه های بنیادی و بازشناسی الگوهای بومی در پرداخت منظر روستایی شده اند نیز توجه شد. این توجه بویژه در مورد ایران، به دلیل زمینه های زیست بومی منحصر بفرد و مصادیق ارزشمند سکونتگاه های پایدار در مناطق خاص جغرافیایی نظیر گرم و خشک تا کویری بسیار با اهمیت است. بدین ترتیب؛ بررسی ها نشان دهنده جایگاه مهم دانش ضمنی محیطی و بوم گرایی مردم در بهره مندی از قابلیت های طبیعی و ارزش های فرهنگی به منظور اسکان روستا و پرداخت منظر و فضاهای باز پیرامون بافت آن است. نتایج پژوهش نیز ارائه دهنده ویژگی های منظر روستایی، برخی تعریف ها و دیدگاه های صاحبنظران از جنبه های توان محیط طبیعی و اسکان، فضای جغرافیایی روستا، اقتصاد و معیشت و نهایتا جلوه های منظر فرهنگی است. به عنوان نمونه موردی نیز با تکیه بر مصادیق سکونتگاه روستایی از جمله خرانق ، میمند و الکاس، بعضی ویژگی های منظر روستایی آنها از دیدگاه معماری منظر تبیین شده است که ارائه دهنده برخی آموزه های مهم نیز هست. واژه های کلیدی: روستا، منظر روستایی، دانش بومی، پایداری، منظر فرهنگی، معماری منظر، محیط طبیعی

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تبیین مفهوم منظر آیینی و بررسی جلوه های تبلور آن

منظر پدیده‌ای عینی-ذهنی است که در پی فهم انسان از محیط شکل گرفته و در بستر تاریخ و زمان اشکال مختلف به خود می‌گیرد. در این میان گاه منظر با مفاهیم هویت بخشی همچون فرهنگ و آیین عجین شده و جلوه‌های عینی و ذهنی ویژه‌ای را با توجه به موقعیت-های مکانی خاص، بوجود آورده است. از این رو این مقاله سعی دارد تا با واکاوی مفاهیم منظر و آیین و بازشناسی مفهوم منظر آیینی، جلوه‌های ظهور آن در ایران را شناسایی ن...

full text

ویژگی های محیط طبیعی ایران

گفتنی است بین عوامل مختلف طبیعی گونه­ ای همبستگی وجود دارد، به طوری که هر منطقه با ویژگی­ های خاص خود به عنوان واحد اقلیم شناختی و یا منطقه زیست - هواشناختی (بیوکلیماتیک) مشخص می­شود، که از محیط های گوناگون مورفوپدولوژیک تشکیل یافته و هر یک گونه گیاهی ویژه­ای را در برمی­ گیرد، استفاده از منابع طبیعی باید به نحوی صورت گیرد، که اختلالی در ترازمندی محیط ایجاد نکند. پاره­ای از عوامل مانند: آتش ­سوز...

full text

صفا باغی- جلوه ای از میراث طبیعی

تبریز از دیرباز، از زمان سفر مارکوپولو به لحاظ داشتن باغها شهره آفاق بود.«اوزون حسن»و«سلطان یعقوب»آق‌قویونلو باغهای«هشت بهشت»و«عشرت آباد»را احداث نمودند.و سلسله‌های بعدی و بزرگان و اعیان شهر، دهها باغ بزرگ و کوچک نیز بر باغهای موجود افزودند تا زمان قاجاریه که مرحوم عبس میرزا، نایب السلطنه در باغ«عشرت آباد»«باغ شمال» عماراتی نو انداخت و«باغ صفا»را در دامنه کوه«عون بن علی2-عینالی- و شمال کوی سرخا...

full text

منظر، منظر طبیعی، منظر فرهنگی

اگرچه زمان زیادی است که عبارت «منظر فرهنگی» در متون مختلف به کار برده می‌شود، اما هرکس برای خود تعریفی در ذهن دارد که با دیگران متفاوت است. این مقاله در پی پاسخ به این پرسش است که منظر، منظر طبیعی و منظر فرهنگی چه تعاریفی دارند، به چند دسته تقسیم می‌شوند و چه نقشی در زندگی امروزی می‌توانند به عهده بگیرند؟ انواع مناظر فرهنگی مثل منظر بوستانی، منظر صنعتی و... موضوع بعدی مورد بحث در مقاله است. سپ...

full text

پتانسیل های محیط طبیعی لرستان (پوشش گیاهی)

به طورکلی پوشش نباتی منطقه لرستان از گونه­ های مختلف و متنوع است. ترکیب و سیمای این جنگل ها نسبت به عرض جغرافیایی، ارتفاع از سطح دریا، مقدار باران، فشردگی و جهت ناهمواری­ ها، و طول فصل سرد یا گرم متفاوت است. پوشش گیاهی در لرستان به دو دسته تقسیم می­ شود؛ یکی جنگل­ ها و دیگری گیاهان (ریز) می­ باشند که مفصلاً در مورد آنها بحث خواهیم کرد. از نظر پراکندگی جغرافیایی چون اکثر جنگل­ های لرستان مربوط به...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 32  issue 143

pages  15- 38

publication date 2014-01

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023