منطق‌الطیر عطار و منطق گفتگویی

author

Abstract:

منطق گفتگویی از جمله نظریه‌هایی است که در آن به زبان و سخن به‌عنوان پدیده‌هایی اجتماعی نگریسته می‌شود. این نظریه که تأثیر چشمگیری بر منتقدان و نظریه‌پردازان بعدی گذاشت، در قالب دو گزارة اصلی چندصدایی و تک‌صدایی، ظرفیت و افق تازه‌ای برای خوانش متون گوناگون به‌دست داد. این مقاله درصدد است تا با بازخوانی منطق‌الطیر عطار براساس منطق گفتگویی میخاییل باختین، میزان همخوانی این تئوری را با روایت عطار از سیر پرندگان به‌سوی سیمرغ، بررسی و تحلیل نماید. این بررسی نشان می‌دهد که عناصری همچون حقیقت‌مداری، وحدت‌گرایی و رابطة مرید و مرادی، از منطق‌الطیر متنی تک‌صدایی می‌سازد، اما مواردی وجود دارد که این متن را چندصدا کرده است؛ از جملة این موارد، پیشبرد روایت با تکیه بر گفتگوست که موجب می‌شود صدای شخصیت‌های دیگر نیز در کنار صدای نویسنده شنیده شود. افزون بر این، تأکید هدهد بر حرکت جمعی و پیدایش دیگربودگی که سرانجام، به فروپاشی شخصیت استعلایی هدهد می‌انجامد و همچنین، وجود فضایی کارناوالی و نشانه‌هایی از نقیضه و سبک‌بخشی، خاصیتی چندآوایی به منطق‌الطیر داده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

منطق الطیر عطار و منطق گفتگویی

منطق گفتگویی از جمله نظریه هایی است که در آن به زبان و سخن به عنوان پدیده هایی اجتماعی نگریسته می شود. این نظریه که تأثیر چشمگیری بر منتقدان و نظریه پردازان بعدی گذاشت، در قالب دو گزاره اصلی چندصدایی و تک صدایی، ظرفیت و افق تازه ای برای خوانش متون گوناگون به دست داد. این مقاله درصدد است تا با بازخوانی منطق الطیر عطار براساس منطق گفتگویی میخاییل باختین، میزان همخوانی این تئوری را با روایت عطار ا...

full text

مقایسه دردمندی بین منطق الطیر عطار نیشابوری و دیوان حافظ

عطار میگوید آنچه در عرفان اهمیت دارد. همین راه یافتن و حرکت است و تا کسی عاشق نباشد و عشقش به مرحله درد نرسیده باشد‘ پای در راه پرخون سیر و سلوک نخواهد گذاشت و اهل درد نخواهد شد. زیرا که درد یک تحفه و جذبه الهی است که هر کسی لیاقت برخورداری از آنرا ندارد. پس باید سالک از عادات و نفس خود بیرون آید و آیینه دلش را با عشق جلا دهد تا شایستگی درد عشق را پیدا کند و سپس در آن درد به سوز و گداز بپردازد ...

full text

سیمای شبلی در منطق الطیر و دیگر آثار عطار

موضوع این مقاله «سیمای شبلی در منطق‌الطیر عطّار و دیگر آثار وی» می‌باشد. عطّار برای بیان افکار و اندیشه‌های عرفانی خود، از عرفا و شیوخ در قالب داستان و حکایت بهره می‌گیرد و همگان به خصوص سالکان راه را به پیروی از احوال و اقوال آنها تشویق می‌کند. در این مقاله به معرفی شبلی، صوفی و عارف قرن سوم و چهارم، که مورد توجه و احترام بزرگان تصوف بود پرداخته شده است. وی عاشق مجنون و عارف بلند مرتبه ای است ک...

full text

مقایسة منطق الطیر عطار نیشابوری با رسالة الطیر ابن سینا

پژوهش حاضر تلاشی است برای مقایسة محتوای دو اثر برجستة عرفانی، منطق الطیر عطار نیشابوری و رسالة الطیر ابن سینا، که به شیوة مطالعه و با استفاده از تحلیل کیفی و کمی محتوا صورت گرفته است. برای سهولت مقایسه از جدول‌ها و نمودارهایی نیز استفاده شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که شباهت‌ها عمدتاً در محتوای اثر است. مهم‌ترین شباهت دو اثر اشتراک در مضمون آن‌هاست. وجود رمز «مرغ» و مضمون «وحدت» بسیار بر...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 14  issue 46

pages  19- 46

publication date 2011-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023