مقایسه پتانسیل ترسیب کربن اندام‌های گیاهی سویا (Glycine max (L.) Merill) در دو کشت‌بوم مرسوم و حفاظتی (مطالعه موردی: شهرستان گرگان)

Authors

افشین سلطانی دانشگاه علوم کشاورزی گرگان

حسین کاظمی عضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

سعید موشانی گروه زراعت

محمد اسماعیل اسدی دانشیار آبیاری و زهکشی بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران.

Abstract:

سابقه و هدف:افزایش گازهای گلخانه‌ای به بخصوص کربن مشکلات زیادی را در سطح جهانی ایجاد نموده که تغییرات آب و هوایی یکی از معلول‌های این پدیده می باشد کشاورزی به عنوان یک نظام مهم و اساسی در زندگی بشر دارای اثر دوگانه روی این موضوع می‌باشد یعنی هم می‌تواند این پدیده را تشدید کند و هم می ‌تواند نقش کاهندگی و کنترل کنندگی داشته باشد . ترسیب کربن در اندام‌های گیاهی از مهم‌ترین راه‌های کاهش دی اکسید کربن اتمسفر در راستای کاهش اثرات گلخانه‌ای و تغییرات اقلیمی می‌باشد. بیشتر مطالعات مربوط به پتانسیل ترسیب کربن در عرصه های طبیعی و خاک معطوف شده و در بوم‌سازگان‌های کشاورزی توجه کمتری شده است. به منظور بررسی تاثیر نظام‌های کشت مرسوم و حفاظتی بر پتانسیل ترسیب کربن در اندام‌های گیاهی سویا به عنوان یک خدمت بوم‌سازگانی، مطالعه ی در سال زراعی 96-1395 در اراضی کشاورزی شهرستان گرگان انجام شد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه 48 مزرعه در جهات اصلی شهرستان گرگان انتخاب و نمونه گیری به روش W در زمان رسیدگی فیزیولوژیک (اواخر آبان) انجام شد. برای تعیین میزان کربن ذخیره شده از روش کوره احتراق الکتریکی استفاده شد. درصد کربن ذخیره شده به صورت جداگانه در اندام‌های سویا شامل ریشه، ساقه، برگ، غلاف و بذر تعیین شد. وزن هریک از اندام ها در واحد سطح برآورد شد و با استفاده ضرایب ترسیب کربن هر اندام گیاهی، میزان کل کربن ترسیب شده در واحد سطح بدست آمد. یافته‌ها: میانگین کربن ترسیب شده در کل اندام‌های گیاهی سویا در اراضی تحت نظام مرسوم 4/3281 کیلوگرم در هکتار و در اراضی تحت نظام حفاظتی 1/3176 کیلوگرم در هکتار برآورد شد. دلیل این اختلاف، عملکرد بالاتر زیست‌توده گیاهی در اراضی تحت نظام مرسوم بود. در مقایسه اندام‌های گیاهی هم نتایج مشابهی بدست آمد به طوری‌که میانگین میزان ترسیب کربن در بذر در نظام‌های کشت مرسوم و حفاظتی به ترتیب 6/1181 و 3/1249، در برگ 19/792 و 27/710، در ساقه 61/968 و 85/888، در غلاف 20/69 و 12/87 و در ریشه 81/269 و 57/249 کیلوگرم در هکتار محاسبه شد. همچنین در بررسی میزان ترسیب کربن در اندام‌های هوایی و زمینی مزارع سویا شهرستان گرگان مشخص شد که در اندام‌های هوایی با میانگین 8/2993 کیلوگرم در هکتار و اندام‌های زیرزمینی (ریشه) با میانگین 59/265 کیلوگرم در هکتار اختلاف معنی‌داری در سطح 99 درصد وجود دارد. نتیجه‌گیری: در بررسی اثر دو نظام کشت حفاظتی و کشت مرسوم مشخص شد در نظام کشاورزی حفاظتی و نظام کشاورزی مرسوم پتانسیل ترسیب کربن در اندام‌های گیاهی تقریبا مشابه است. واژه‌های کلیدی: سویا، نظام کشاورزی حفاظتی، ترسیب کربن، اندام‌های گیاهی

Upgrade to premium to download articles

Already have an account?login

similar resources

مطالعه تأثیر اثر اندازه بذر بر رشد سه رقم سویا Glycine max L در گرگان.

این پژوهش به‌منظور بررسی اثر اندازه بذر بر رشد و عملکرد سه رقم سویا Glycine max L. در تابستان سال 1390 در مزرعه دانشگاه آزاد اسلامی گرگان به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی، در چهار تکرار انجام شد. تیمارهای مورد بررسی شامل دو فاکتور رقم و اندازه بذر بود که فاکتور اول در سه سطح، شامل ارقام ویلیامز، کتول و سحر و فاکتور دوم، اندازه بذر در سه سطح کوچک، متوسط و در...

full text

مطالعه تأثیر اثر اندازه بذر بر رشد سه رقم سویا Glycine max L در گرگان.

full text

تأثیر تراکم گیاهی بر کشت مخلوط سویا(Glycine max L.) و سورگوم( Sorghum bicolor L.)

Concerning the effects of increasing the species number on the maintenance of ecological stability and agricultural ecosystems sustainability, two field studies were conducted in 2002 and 2003 to evaluate the effects of plant population densities on soybean and sorghum intercropping at the Research Center, the Faculty of Agriculture, Tabriz University, Tabriz, Iran. Cultural pattern was an addi...

full text

تأثیر تراکم گیاهی بر کشت مخلوط سویا(Glycine max L.) و سورگوم( Sorghum bicolor L.)

full text

عوامل مؤثر بر وقوع عارضه اختلال در غلاف‌بندی سویا (Glycine max L.) در گرگان

عارضه اختلال در غلاف‌‌بندی سویا نوعی از رشد است که در آن گیاهان سویا همراه با ناهنجاریهای رویشی از جمله ریزش شدید گل‌ها و غلاف‌ها، تغییر ریخت‌شناسی برگ‏ها و غلاف‏ها می‏باشند. در حالات حاد، گیاهان سبز باقی میمانند و منجر به کاهش شدید عملکرد و تاخیر در برداشت محصول می‌گردند. بهمنظور بررسی علل تظاهر عارضه اختلال در غلاف‌بندی سویا در رقم کتول در منطقه گرگان، آزمایشی بهصورت بررسی‌های پیمایشی مز...

full text

مطالعه تأثیر اثر اندازه بذر بر رشد سه رقم سویا glycine max l در گرگان.

این پژوهش به منظور بررسی اثر اندازه بذر بر رشد و عملکرد سه رقم سویا glycine max l. در تابستان سال 1390 در مزرعه دانشگاه آزاد اسلامی گرگان به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی، در چهار تکرار انجام شد. تیمارهای مورد بررسی شامل دو فاکتور رقم و اندازه بذر بود که فاکتور اول در سه سطح، شامل ارقام ویلیامز، کتول و سحر و فاکتور دوم، اندازه بذر در سه سطح کوچک، متوسط و درشت در نظر...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}

Journal title

پژوهش های تولید گیاهی

volume 26 issue 3

pages 235- 253

publication date 2019-10-23

unfollow

{@ msg @}

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

سویا نظام کشاورزی حفاظتی ترسیب کربن اندام‌های گیاهی

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com