مقایسه و بهینه سازی تولید ترکیبات آنتی اکسیدان توسط سویه های بومی و غیر بومی قارچ آسپرژیلوس

سابقه و هدف: آنتی اکسیدان ها با خنثی سازی رادیکال های آزاد باعث کاهش خطر ابتلا به بیمار یهای قلبی عروقی و سکته و جلوگیری از پیشرفت سرطان می شوند. هدف از این پژوهش تولید و بهینه سازی تولید ترکیبات آنتی اکسیدان با استفاده از سویه های آسپرژیلوس بوده است.مواد و روش ها: قارچ ها از خاک مناطق مختلف استان اصفهان و مرکز کلکسیون میکروارگانیسم های صنعتی ایران تهیه شدند و جهت تولید ترکیبات آنتی اکسیدان در محیط کشت زاپک (Czapek) تلقیح شدند. غربال گری و مقایسه خواص آنتی اکسیدانی سویه های منتخب با استفاده از چهار آزمون احیای رادیکال دی فنیل پیکریل هیدرازیل (DPPH)، احیای رادیکال آهن، میزان فنل تام و سنجش ترکیبات فلاونوئیدی انجام شد. فعالیت آنتی اکسیدانی از نظر pH، دما، نوع منبع کربن و نیتروژن، با آزمون های تک فاکتوری و فاکتوریل جزئی (تاگوچی) بهینه سازی شد. یافته ها: بیشترین فعالیت آنتی اکسیدانی توسط قارچ آسپرژیلوس نایجر جداسازی شده از خاک اطراف ذوب آهن و بیشترین میزان فلاونوئید توسط قارچ آسپرژیلوس فومیگاتوس جداسازی شده از خاک گلخانه مشاهده شد. میزان احیای رادیکال DPPH توسط قارچ آسپرژیلوس نایجر در بهترین شرایط (6pH ، دمای 25 درجه سلیسیوس، منبع کربن ساکارز و منبع نیتروژن نیترات پتاسیم برابر با 19/89 درصد بود. بهینه سازی با آزمایش های طراحی شده تاگوچی موجب افزایش 10 تا 15 درصدی تولید ترکیبات آنتی اکسیدان شد.نتیجه گیری: جدایه های قارچی بومی قدرت بالایی برای تولید ترکیبات با خاصیت آنتی اکسیدانی داشتند و قابل ارائه به صنایع مرتبط می باشند.