مقایسه ویژگی‌های شخصیتی و مؤلفه‌های شناختی تنظیم هیجان در زنان مجرم و زنان عادی

زمینه و هدف: جرم پدیده­ای به قدمت تاریخ بشر و واقعیتی غیرقابل اجتناب است. هدف پژوهش حاضر مقایسه ویژگی‌های شخصیتی و مؤلفه‌های شناختی تنظیم هیجان در زنان مجرم و عادی شهرستان یاسوج می‌باشد. روش شناسی: پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی و در حیطة پژوهش‌های پس­رویدادی قرار دارد. جامعة آماری کلیه زنان مجرم با جرم‌های (قتل، سرقت، مواد، حمل سلاح سرد و ...) بازداشت شده در زندان شهرستان یاسوج در زمستان و پاییز سال 1396 بوده که به روش نمونه‌گیری هدفمند، تعداد 30 زن از بین زنان مجرم و 30 زن از گروه غیرمجرم به روش همتاسازی انتخاب شدند. داده‌ها  بوسیله پرسشنامه پنج عاملی شخصیت نئو[1] و تنظیم‌شناختی هیجان گارنفسکی[2]و همکاران جمع‌آوری و به روش تحلیل واریانس یک راهه به کمک نرم‌افزار اس پی اس اس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.  یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که­ میان مؤلفه‌های روان رنجوری، مسئولیت‌پذیری و وجدان‌گرایی بین دو گروه زنان عادی و مجرم تفاوت معنادار وجود دارد و میانگین نمرات گروه زنان مجرم در بُعد شخصیت روان رنجوری بیشتر از زنان بهنجار بود. اما در ابعاد مسئولیت‌پذیری و وجدان‌گرایی، میانگین نمرات گروه زنان مجرم کمتر از زنان بهنجار بود. سایر نتایج نشان داد که در راهبردهای ناسازگارانه نظم‌جویی‌شناختی هیجان (ملامت خویش، نشخوارگری، فاجعه‌سازی و ملامت دیگران) بین دوگروه تفاوت معنادار وجود دارد و میانگین نمرات گروه زنان مجرم بیشتر از زنان بهنجار است و در راهبردهای سازگارانه نظم‌جویی‌شناختی هیجان میانگین نمرات گروه زنان مجرم­ کمتر از زنان بهنجار می‌باشد. نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش تأکید دارد بر اینکه ویژگی‌های شخصیتی زنان از قبیل روان رنجورخویی بالا، مسئولیت‌پذیری و اخلاق‌گرایی ضعیف و دشواری در فهم و تنظیم واکنش‌های مناسب هیجانی به عنوان ویژگی‌های اکتسابی، می‌تواند در شناخت و مفهوم‌پردازی علت وقوع جرم و برنامه‌ریزی برای پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی در زنان کمک‌کننده باشد. 1-NEO personality five factor Questionnaire 2-Garnowski Emotional Cognitive Questionnaire