مقایسه سپرده‌های تلفیقی و تفکیکی در بانکداری بدون ربا

هدف مطالعه پیش رو پاسخ به این پرسش است که از نگاه سود سپرده‌ها، کدام‌یک از روش‌های  سپرده‌گذاری تلفیقی یا تفکیکی در بانکداری بدون ربا برتر است. در روش سپرده‌های تلفیقی، بانک سپرده‌ها را در قالب یکسان از سپرده‌گذاران دریافت می‌نماید؛ اما در روش سپرده‌های تفکیکی، سپرده‌ها بر اساس نوع قرارداد ـ مبادله‌ای یا مشارکتی ـ بر مبنای تصمیم سپرده‌گذاران تفکیک می‌گردد. فرضیه این است که تلفیقی یا تفکیکی‌بودن سپرده‌ها بر سود سپرده‌گذاران تأثیر دارد. در این راستا، یک الگوی نظری طراحی شده که بر اساس آن نشان داده می‌شود سود روش تلفیقی بیشتر از ـ و در شرایطی برابر با ـ روش تفکیکی می‌باشد. این امر را می‌توان بر اساس نظریه سبد دارایی‌های مارکویتز (تنوع‌بخشیدن در دارایی‌ها سبب کاهش مخاطره می‌شود)، تحلیل نمود. مطالعه نشان می‌دهد که برای سطح مخاطره یکسان، در غالب موارد، سود انتظاری روش تلفیقی از ترکیب‌های مختلف روش تفکیکی بیشتر است. همچنین در روش تفکیکی ملاحظه می‌شود که تنها تحت شرایط خاص، افراد مخاطره‌گریز شدید می‌توانند به مطلوبیت بیشتر برسند؛ بنابراین بر اساس معیار سود انتظاری برای سپرده‌گذارها، ترکیب دو روش سپرده‌های تلفیقی و تفکیکی بهینه می‌باشد؛ زیرا افراد با ترجیحات متفاوت می‌توانند به بالاترین سطح مطلوبیت خود دست یابند.