مقایسه روش‌های مختلف برآورد رواناب سطحی ماهانه مبتنی بر شماره‌ی منحنی ماهانه

برآورد دقیق رواناب سطحی حوزه‌های آبخیز جهت مدیریت منابع آب یک منطقه، دارای اهمیت است. با توجه به نقص و عدم پایش رواناب سطحی حوزه‌های آبخیز در برخی مناطق و خطای بالا و نیاز داده‌ای نسبتا زیاد روش‌های برآورد رواناب روزانه، کاربرد روش‌های برآورد رواناب ماهانه موردتوجه قرار گرفته است. در این پژوهش سناریوهای متنوعی از ترکیب سه روش برآورد رواناب سطحی ماهانه مبتنی بر شماره منحنی (روش سازمان حفاظت خاک (SCS) ماهانه، روش ضریب رواناب مبتنی بر SCS و روش تلفیق شماره منحنی و ضریب رواناب) با در نظر گرفتن سه روش مختلف محاسبه شماره منحنی ماهانه (روش مبتنی بر شاخص سطح برگ، روش مبتنی بر پتانسیل نگهداشت و روش میانگین حوضه با استفاده از جداول مرجع) به­عنوان پارامتر ورودی برای آبخیز ارازکوسه در شرق استان گلستان ایجاد و مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد روش برآورد رواناب SCS ماهانه در ترکیب با تمامی روش‌های محاسبه شماره منحنی ماهانه، رواناب سطحی را با ضریب ناش- ساتکلیف بالای 0/6 و بایس کمتر از 0/3 به‌خوبی شبیه‌سازی می‌کند. درحالی‌که روش ضریب رواناب مبتنی بر SCS به‌ویژه زمانی که شماره منحنی متوسط ماهانه حوضه فقط با مراجعه به جداول مرجع محاسبه می‌شود، پاسخ مناسبی نمی­دهد (ضریب ناش- ساتکلیف منفی و بایس بالای 4). روش تلفیق شماره منحنی و ضریب رواناب برای تمامی روش‌های محاسبه شماره منحنی نتایج نسبتاً قابل قبولی را با ضریب ناش- ساتکلیف حدود 6/0 در دوره واسنجی نشان داد؛ اما در دوره اعتبارسنجی نتایج آن در ترکیب با برخی از روش‌های محاسبه شماره منحنی ماهانه، از اطمینان کمتری برخوردار است. در این پژوهش روش SCS ماهانه به‌عنوان روش مناسب و پایدار برای حوزه آبخیز ارازکوسه انتخاب شد که می‌تواند در محاسبات بیلان آب ماهانه حوزه های آبخیز مشابه در منطقه استفاده شود.