مقایسه روش‎های درون‎یابی زمین‎آماری (کریجینگ) برای تخمین شوری خاک و عملکرد گندم در مزرعه نمونه ارتش آق ‏قلا

Authors

  • امید عبدی کارشناس GIS و RS، اداره منابع و آبخیزداری گرگان
  • بهنام کامکار دانشیار گروه زراعت، دانشکده علوم گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
Abstract:

سابقه و هدف: در دهه اخیر داده‎های به دست آمده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) و سامانه موقعیت‏یاب جهانی (GPS) و زمین‎آمار نقش مهمی در مطالعه توزیع مکانی ویژگی‎های خاک داشته‎اند و نتایج به دست آمده اغلب حاکی از این است که تغییرات ویژگی‎های خاک می‎تواند در فواصل بسیار کوچک (در حد چند میلی‎متر) تا فواصل طولانی (چندین کیلومتر) صورت گیرد. این پژوهش با هدف مقایسه روش‏های مختلف درون‏یابی (کریجینگ) برای تعیین بهترین مدل در تهیه نقشه متغیرهای شوری خاک و عملکرد گندم در مزرعه نمونه ارتش آق‏قلا اجرا گردید. مواد و روش‏ها: به منظور مطالعه اثرات شوری خاک و تغییرات آن در طول فصل رشد گندم، با روش نمونه‏برداری سیستماتیک از 101 نقطه در مزارع نمونه ارتش آق‏قلا نمونه‏ خاک تهیه شد و مقادیر EC و pH در دو مرحله رشد گندم و عملکرد متناظر آن‏ها در مرحله برداشت اندازه‏گیری شد. به منظور درون‏یابی مقادیر شوری، کریجینگ‏های معمولی، جهانی و فصلی در تلفیق با پنج مدل واریوگرامی مورد آزمون قرار گرفتند. به این منظور مزرعه به چهار قسمت جداگانه تقسیم و مدل‏ها به شکل جداگانه آزمون شدند. یافته‏ها: نتایج حاصل از روش‎های درون‎یابی کریجینگ نشان داد که از بین سه روش و پنج مدل انتخابی، روش کریجینگ معمولی‎ با مدل نمایی در برآورد شوری خاک و کریجینگ جهانی با مدل نمایی در برآورد عملکرد گندم از دقت بالاتری برخوردار هستند. در این مطالعه رابطه معنی‏داری بین اختلاف شوری دو مرحله با عملکرد گندم مشاهده شد، به نحوی که به ازای هر واحد افزایش شوری، عملکرد به میزان 5/4 گرم کاهش یافت. همچنین نتایج آزمون خاک نشان داد که مقدار EC برای هر کدام از 4 واحد A، B، C و D، بسته به توپوگرافی و مساحت واحد متفاوت بود، به نحوی که در زمینه شوری خاک واحد A با طیف شوری پایین‎تر در دو مرحله نمونه‎برداری، بیشترین عملکرد را نشان داد. طبق نتایج روش‎های درون‎یابی در زمینه پیش‎بینی عملکرد گندم برای 4 واحد A، B، C و D، واحد A طیف عملکرد بیشتر و واحد B طیف عملکرد کم‎تری نسبت به واحد‏‏های دیگر از خود نشان دادند‎.‎ در واحد A شوری کمتر بود و صرفا رقم کوهدشت کشت می‏شد، در حالی که در سایر واحدها سایر ارقام نیز (لاین 17، مروارید، کوهدشت و 8019 N) کشت می‏شدند. نتیجه‏گیری: در کل نتایج نشان داد که سامانه اطلاعات جغرافیایی در کنار سایر اطلاعات می‏تواند ابزار قدرتمندی برای تشخیص اثرات عوامل غیر زنده (نظیر شوری) بر کارکرد بوم‏ نظام‏های کشاورزی باشد. همچنین نتایج بر این واقعیت تأکید دارند که مزارع از نظر عوامل مختلف، در معرض نوسان‏های مکانی گسترده‏ای قرار دارند و به همین دلیل مدیریت‏های متفاوتی را می‏ طلبند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مقایسه شاخص‎های مختلف استخراج شده از تصاویر ماهواره لندست برای پهنه‏بندی شوری خاک در مزرعه نمونه ارتش گرگان

در چند دهه گذشته استفاده از روش‎های دورسنجی برای تهیه نقشه شوری خاک و پایش تغییرات آن توسعه پیدا کرده است. این تحقیق در راستای ارزیابی امکان استفاده از این تکنیک به منظور تهیه نقشه‏های شوری خاک در مزرعه نمونه ارتش گرگان انجام شد. در گام نخست، 101 نمونه خاک در دو مقطع زمانی اواخر اسفند سال 1390 و اوایل خرداد سال 1391 از عمق 30 سانتی‏متری مزرعه تهیه و هدایت الکتریکی به وسیله دستگاه هدایت‎سنج و اس...

full text

اثر روشهای خاک ورزی بر بعضی ویژگیهای فیزیکی خاک و عملکرد ذرت در مزرعه تحقیقاتی لورک

A two-year study (1996-97) was conducted to verify tillage effects on several soil properties and corn yield. The soil (fine loamy, Thermic, typic Haplargids) was treated by conventional (CT) and no-till (NT) systems. Soil organic matter (OM), mean weight diameter (MWD), penetration resistance (Cl), bulk density (BD), total nitrogen (TN) and aggregate size distribution at depths of 0-20 and 20-...

full text

اثر روشهای خاک ورزی بر بعضی ویژگیهای فیزیکی خاک و عملکرد ذرت در مزرعه تحقیقاتی لورک

A two-year study (1996-97) was conducted to verify tillage effects on several soil properties and corn yield. The soil (fine loamy, Thermic, typic Haplargids) was treated by conventional (CT) and no-till (NT) systems. Soil organic matter (OM), mean weight diameter (MWD), penetration resistance (Cl), bulk density (BD), total nitrogen (TN) and aggregate size distribution at depths of 0-20 and 20-...

full text

مقایسه کارایی چند روش زمین آماری برای تخمین برخی ویژگی ها ی فیزیکی خاک

تخمین صحیح ویژگی های فیزیکی خاک برای مدیریت منابع آب و خاک اهمیت زیادی دارند. برآورد دقیق ویژگیهای خاک مستلزم صرف زمان و هزینه زیادی میباشد. بنابراین، روشهای زمینآماری به عنوان راه حلی مناسب در تخمین محلهای نمونه برداری نشده مورد استفاده قرار میگیرند. به منظور بررسی تغییر پذیری برخی ویژگیهای فیزیکی خاک در منطقه دره ویسه، تعداد 78 نمونه از عمق 30-0 سانتیمتری جمعآوری و به آزمایشگاه انتقال یافت. پ...

full text

مقایسه روشهای درونیابی و برونیابی برای برآورد توزیع مکانی مقدار بارندگی سالانه

یکی از مراحل اصلی در مطالعات منابع آب برآورد توزیع مکانی بارندگی در مقیاس‏های زمانی متفاوت می‏باشد. هر نوع کاستی در انتخاب روش مناسب برآورد تغییرات مکانی بارندگی می‏تواند از عوامل مهم ایجاد خطا در به کارگیری مدل‏های بارش- رواناب در مراحل پیش بینی و طراحی باشد. به علاوه در مطالعات بیلان آب، کاهش عدم قطعیت در برآورد توزیع مکانی بارندگی اهمیت فراوانی دارد. روشهای مختلفی برای تحلیل مکانی بارندگی بر...

full text

ﺗﺠﻤﻊ میزان ﻓﻠﺰات ﺳﻨﮕﯿﻦ خاک زراعی با کاربرد لجن و پساب شهرک صنعتی آق قلا

Background and purpose: Industrial effluent and sewage sludge are used as fertilizer since they contain high levels of nutrient. The main pollutant in industrial effluent is heavy metals. In this study an assessment was made on the impact of industrial wastewater effluent and sewage sludge on accumulation of heavy metals in agricultural soil at Agh ghallah industrial Estate. Materials and meth...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 12  issue 1

pages  1- 16

publication date 2019-05-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023