مقایسه بیماریزایی بیمارگرهای عامل سرخشکیدگی و زوال درختان بلوط در استان کرمانشاه

بیماری زوال و خشکیدگی سرشاخه‌های درختان بلوط یک بیماری مهم در جنگل‌های زاگرس ایران محسوب می‌شود. وجود Paecilomyces formosus، Biscogniauxia mediterrane و Neoscytalidium novaehollandiae همراه با علائم زوال و سرخشکیدگی درختان بلوط در جنگل‌های استان کرمانشاه، ویژگی‌های مولکولی و مقایسه بیماریزایی بیمارگرها بررسی شد. در بررسی مولکولی با استفاده از ابزار جستجوی بلاست، هر سه بیمارگر همپوشانی و همولوژی ۱۰۰ درصدی با گونه‌های مذکور موجود در بانک ژن نشان دادند. در ارزیابی بیماریزایی مشخص شد که تمام جدایه‌های این سه بیمارگر قادر به ایجاد شانکر روی شاخه‌های بریده و نهال‌های مایه زنی شده درختان بلوط هستند. در اثبات بیماریزایی روی شاخه بریده سایر درختان جنگلی نیز هر سه گونه قادر به ایجاد علائم شانکر بودند. در مقایسه بیماریزایی روی نهال‌های دو ساله تحت تنش خشکی، از نظر سرعت پیشرفت علائم بیماری اختلاف معنی داری بین این سه گونه وجود داشت، بطوریکه B. mediterrane در زمان کوتاهتری روی نهال‌های مایه زنی شده در شرایط تنش خشکی علائم ایجاد کرد. گونه P. formosus نسبت به دو گونه دیگر با سرعت کمتری روی نهال‌های مایه زنی شده علائم ایجاد کرد. علائم روی نهال‌های بلوط مایه‌زنی شده با این بیمارگرها به‌صورت شانکر ایجاد شد که به سمت بالا و پایین ناحیه مایه‌زنی شده پیشروی مشاهده شد. جهت تکمیل اصول کخ، جداسازی مجدد صورت گرفت. بررسی تاثیر دما بر رشد شعاعی گونه‌های بیمارگر نشان داد که هر سه گونه گرمادوست بوده و احتمال ارتباط این بیمارگرها با پدیده خشکسالی و گرمایش جهانی وجود دارد.