مقایسه بازده و ترکیب‌های اسانس اندام‌های مختلف (برگ، گل، ساقه و گل اندام هوایی) Anthemis tinctoria L.

Authors

  • شهلا مظفری استادیار، گروه فیتوشیمی، دانشگاه پیام نور، تهران
  • فاطمه سفیدکن استاد، بخش تحقیقات گیاهان دارویی و محصولات فرعی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران
  • فرزانه فخاری دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه فیتوشیمی، دانشگاه پیام نور
  • محمدعلی علیزاده استادیار، گروه تحقیقات بانک ژن منابع طبیعی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران
Abstract:

جنسAnthemis  متعلق به تیره کاسنی، در ایران دارای 23 گونه بومی و یکساله است که گل‌ها و اندام هوایی آنها حاوی اسانس می‌باشد. در این تحقیق برای اولین بار بذر Anthemis tinctoria L. (بابونه زرد) از آذربایجان‌غربی جمع‌آوری و در مزرعه گیاهان دارویی ایستگاه تحقیقاتی البرز (کرج) کشت گردید. به‌منظور اطلاع از بازده و ترکیب‌های تشکیل‌دهنده اسانس بابونه زرد در حالت زراعی، از سرشاخه‌های گلدار گیاه کاشته شده در مرحله گلدهی کامل به صورت تصادفی نمونه‌برداری شد. گلها، برگها و ساقه‌های قسمتی از سرشاخه گلدار جدا شدند. اندام‌های مختلف پس از خشک شدن با جریان هوا به‌صورت جداگانه و با استفاده از روش تقطیر با آب اسانس‌گیری شدند. به‌منظور شناسایی و جداسازی ترکیب‌های تشکیل‌دهنده اسانس از دستگاه کروماتوگرافی گازی و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف‌سنج جرمی استفاده شد. نتایج نشان داد که بازده اسانس گل، برگ، ساقه و کل اندام هوایی بر حسب وزن خشک گیاه به‌ترتیب 0892/0، 0487/0، 0466/0 و 0792/0 می‌باشد. نتایج حاصل از تجزیه اسانس برگ حضور 32 ترکیب را نشان داد که 5 ترکیب عمده اسانس شامل کامفور (8/15%)، آلفا-اودسمول (3/10)، گوایول (6/9%)، کریزانتنون (4/8%) و 8،1-سینئول (0/8%) بودند که بیش از 53% کل ترکیب‌های اسانس را تشکیل می‌دادند. تعداد 21 ترکیب در اسانس ساقه شناسایی شد که چهار ترکیب عمده شامل اسپاتولنول (6/25%)، آلفا-اودسمول (5/14%)، کاریوفیلن اکسید (8/11%) و بتا-اودسمول (9/5%) بودند. از تعداد 22 ترکیب شناسایی شده در اسانس گل پنج ترکیب عمده شامل آلفا-اودسمول (5/27%)، بتا-اودسمول (3/14%)، اسپاتولنول (3/13%)، 10- اپی-گاما-اودسمول (2/7%) و 8،1-سینئول (2/4%) بودند. از میان 29 ترکیب شناسایی شده در اسانس اندام هوایی 5 ترکیب عمده اسانس شامل گاما-اودسمول (92/39%)، کارونن (1/9%)، کامفور (5/6%)، اسپاتولنول (1/5%) و 8،1-سینئول (3/4%) بودند. نتیجه آزمایش نشان داد که مقدار آلفا-اودسمول به‌عنوان جزء اصلی این اسانس از 10 تا 40% در اسانس اندامهای مختلف متغیر است که کمترین مقدار آن در اسانس برگ و بیشترین مقدار آن در اسانس سرشاخه گلدار وجود داشت. در حالی‌که بیشترین میزان بتا-اودسمول ابتدا در اسانس گل و بعد ساقه مشاهده شد. البته حضور مقدار زیاد کریزانتنون و کامفور در اسانس برگ نیز قابل ملاحظه بود. بنا بر نتایج این تحقیق نه تنها می‌توان با اسانس‌گیری از سرشاخه گلدار یا کل اندام هوایی این گونه آنتمیس در مرحله گلدهی کامل، عملکرد بیشتری از اسانس را بدست آورد، بلکه برای اهداف خاص و دستیابی به برخی اجزا به میزان بالاتر در اسانس، می‌توان از اندام دلخواه به‌صورت جداگانه اسانس‌گیری بعمل آورد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مقایسه بازده و ترکیب های اسانس اندام های مختلف (برگ، گل، ساقه و گل اندام هوایی) anthemis tinctoria l.

جنسanthemis  متعلق به تیره کاسنی، در ایران دارای 23 گونه بومی و یکساله است که گل ها و اندام هوایی آنها حاوی اسانس می باشد. در این تحقیق برای اولین بار بذر anthemis tinctoria l. (بابونه زرد) از آذربایجان غربی جمع آوری و در مزرعه گیاهان دارویی ایستگاه تحقیقاتی البرز (کرج) کشت گردید. به منظور اطلاع از بازده و ترکیب های تشکیل دهنده اسانس بابونه زرد در حالت زراعی، از سرشاخه های گلدار گیاه کاشته شده ...

full text

مقایسه بازده و ترکیب‌های اسانس اندام‌های مختلف (برگ، گل، ساقه و سرشاخه‌گلدار) Anthemis pseudocotula Boiss.

آنتمیس متعلق به تیره کاسنی و دارای 23 گونه بومی و یک‌ساله در ایران است که گل‌ها و دیگر اندام هوایی آنها حاوی اسانس و دارای ارزش دارویی می‌باشد. برای بررسی بازده و تعیین نوع ترکیب‌های اسانس اندام‌های هوایی بابونه شیرازی (Anthemis pseudocotula Boiss.)، بذر آن از مراوه‌تپه گلستان جمع‌آوری و در مزرعه گیاهان دارویی ایستگاه تحقیقاتی البرز در شرایط آبی کشت شد. در مرحله گلدهی کامل، نمونه‌های لازم از ان...

full text

مقایسه بازده و ترکیب های اسانس اندام های مختلف (برگ، گل، ساقه و سرشاخه گلدار) anthemis pseudocotula boiss.

آنتمیس متعلق به تیره کاسنی و دارای 23 گونه بومی و یک ساله در ایران است که گل ها و دیگر اندام هوایی آنها حاوی اسانس و دارای ارزش دارویی می باشد. برای بررسی بازده و تعیین نوع ترکیب های اسانس اندام های هوایی بابونه شیرازی (anthemis pseudocotula boiss.)، بذر آن از مراوه تپه گلستان جمع آوری و در مزرعه گیاهان دارویی ایستگاه تحقیقاتی البرز در شرایط آبی کشت شد. در مرحله گلدهی کامل، نمونه های لازم از ان...

full text

مقایسه کمی و کیفی اسانس اندام‌های مختلف (ساقه، برگ، گل و کل اندام هوایی) بومادران خزری (Achillea filipendula Lam.)

مقدمه: بومادران خزری با نام علمی Achillea filipendula Lam. گیاه دارویی و معطر است که در شرایط مساعد ارتفاع آن به 80 تا100 سانتی‌متر می‌رسد. در این تحقیق برای اولین بار اقدام به کشت این گیاه و بررسی اسانس اندام‌های مختلف آن شد. هدف: در این پژوهش، برای مشخص کردن اندام گیاهی مناسب از بومادران خزری برای اسانس‌گیری، بذر این گونه از استان آذربایجان شرقی جمع‌آوری و در ایستگاه تحقیقات البرز (کرج) کشت ش...

full text

بررسی ترکیب‌های شیمیایی اسانس گل و برگ گیاه Anthemis cotula L. از استان گیلان

مقدمه: جنس بابونه یا Anthemis از خانواده Asteraceae می‌باشند، که حدود 130 گونه از جنس آن در جهان انتشار دارند، این جنس در ایران 39 گونه گیاه علفی یک ساله و چند ساله دارد. طبق منابع روی این گونه تحقیقی صورت نگرفته است. هدف: هدف از این مطالعه، بررسی ترکیب‌های شیمیایی اسانس گل و برگ گیاهAnthemis cotula L. از استان گیلان است. روش‌ بررسی: در این بررسی نمونه در اواسط خرداد 1384 از رودبار در استا...

full text

استخراج، شناسایی و مقایسه ترکیبهای تشکیل‌دهنده اسانس برگ، ساقه و میوه برگ‌بو (Laurus nobilis L.)

برگ‌بو با نام علمی Laurus nobilis L. گیاهیست به‌صورت درخت و درختچه، همیشه سبز و ناخزان که در شرایط مساعد ارتفاع آن به 15-20 متر می‌رسد. از اسانس برگ‌بو به‌عنوان داروی ضد لارو و نیز برای رفع درد مفاصل، تشنجهای عضلانی، گرفتگی عضلات و ایجاد بی‌حسی موضعی استفاده می‌شود. همچنین برگهای آن جهت خوشبو کردن و نیز به‌عنوان ادویه در تهیه ترشیجات بکار می‌رود. در این تحقیق، به منظور بررسی کمی و کیفی اسانس بر...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 31  issue 3

pages  554- 562

publication date 2015-07-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023