مقایسة مدل‌های مختلف برای پهنه‌بندی خطر زمین‌لغزش در حوزة آبخیز زنگوان ایلام

شناسایی مناطق مستعد زمین‌لغزش از طریق پهنه‌بندی خطر با مدل‌های مختلف یکی از اقدامات اساسی در جهت کاهش خسارت احتمالی و مدیریت خطر است. هدف اصلی از این تحقیق مقایسه و ارزیابی چهار روش‌ـ ارزش اطلاعاتی، تراکم سطح، تحلیل سلسله‌مراتبی سیستم‌ها، و‌ روش پیشنهادی گوپتا و جوشی‌ـ برای پهنه‌بندی خطر زمین‌لغزش در حوزة آبخیز زنگوان در استان ایلام است. نخست کلیة عوامل مؤثر در وقوع زمین‌لغزش استخراج گردید. سپس، با کنترل این عوامل در منطقه، عوامل نُه‌گانة شیب، جهت، ارتفاع از سطح دریا، بارندگی، فاصله از جاده، فاصله از گسل، فاصله از شبکة آبراهه، کاربری اراضی، و سنگ‌شناسی عوامل مؤثر در وقوع زمین‌لغزش‌های منطقه شناخته شدند. پس از تهیة این عوامل در محیط GIS، با استفاده از تفسیر عکس‌های هوایی و تصاویر ماهواره‌ای، موقعیت دقیق زمین‌لغزش‌ها تعیین شد. سپس، پهنه‌بندی با چهار روش مذکور انجام گرفت. نهایتاً، به منظور بررسی و انتخاب مناسب‌ترین مدل برای پهنه‌بندی خطر زمین‌لغزش از شاخص زمین‌لغزش استفاده شد. بر اساس این شاخص، در روش ارزش اطلاعاتی بیش از 52 درصد زمین‌لغزش‌ها در طبقه با خطر خیلی بالا اتفاق افتاده‌ است. بنابراین، این روش، به لحاظ داشتن انطباق بیشتر زمین‌لغزش‌ها با پهنة خطر بالا و همچنین توانایی در تفکیک طبقه‌های خطر، کارایی بهتری نسبت به سایر روش‌ها دارد و مناسب‌ترین مدل برای پهنه‌بندی خطر زمین‌لغزش در حوزة زنگوان معرفی می‌شود.