مقامه و پیکارسک: آیا سبک داستان‌نویسی پیکارسک از مقامه‌‌نویسی تأثیرپذیر بوده است؟

Authors

  • رضا جمشیدی کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه علامه طباطبایی‏
  • محمود بشیری دانشیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه علامه طباطبایی
Abstract:

برخی معتقدند روایات پیکارسک در ادبیات اروپایی براساس مقامه‌نویسی در ادب عربی و فارسی شکل گرفته است. مقامه نوعی مجلس‌گویی است که در آن قصه‌ها و حکایاتی با نثر مصنوع و مسجع و در موضوعات گوناگون بیان می‌شود. تکدی‌گری، دزدی و سخنوری موضوعات اصلی مقامات‌ است. پیکارسک نیز گونه‌ای از داستان است که در قرن شانزدهم میلادی در اسپانیا به وجود آمده است و روایت‌کنندۀ داستان فردی حیله‌گر، دزد و سخنور است که با انواع ناملایمات روزگار درگیر است. ازلحاظ ساختار و موضوع، شباهت‌های فراوانی میان مقامه و پیکارسک وجود دارد و البته تفاوت‌های میان آنها نیز اندک نیست. روش نگارش یافته‌ها در این مقاله تحلیلی-توصیفی است و در آن، تلاش بر این بوده که شباهت‌‌ها و تفاوت‌‌های میان مقامه و پیکارسک با تحلیل (بررسی تک‌تک اجزاء) هریک از آنها بیان شود تا بدین ‌وسیله مشخص شود مقامه بر پیکارسک تأثیرگذار بوده است یا نه. به نظر می‌رسد به دلایلی همچون تأثیرناپذیری مستقیم پیکارسک از مقامه، شکل‌گیری این گونۀ داستانی همسو با پیشینۀ فرهنگی-ادبی اروپا و تأثیرپذیری آن از شرایط تاریخی-اجتماعی اسپانیای آن دوران، بتوان این فرضیه را مردود دانست.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

آیا گلستان سعدی مقامه است؟

گلستان سعدی از مهمترین آثار نثر فارسی است که دیدگاه منسجم و واحدی درباب نوع‌شناسی آن وجود ندارد، امّا اغلب، از تأثیر مقامات بر سبک نگارش آن سخن گفته‌اند و این امر، بر پژوهش‌های دربارۀ گلستان نیز تأثیر گذاشته‌است. این مقاله، تلاشی است در جهت نوع‌شناسی گلستان سعدی و تصحیح خطای رایجی که گلستان را اگر نه مقامات، تقلیدی از اسلوب مقامه‌نویسی عربی می‌داند. به این منظور، ابتدا ضمن تعریف دقیق مقامه و ویژ...

full text

مقامه نویسی و پیکارسک با تکیه بر مقامات حریری و داستان زندگانی عصاکش تُرمِسی

سنت مقامه­نویسی در جهان اسلام با بدیع الزمان همدانی در قرن چهارم هجری به صورت رسمی مطرح شد. مقامات متأثر از اوضاع فرهنگی و اجتماعی حاکم بر جهان اسلام در میان عرب‌ها شیوع فراوان یافت و به مرزهای غربی جهان اسلام؛ یعنی اندلس رسید. از سوی دیگر، نوع ادبی خاصی در قرن شانزدهم میلادی در اسپانیا پا به عرصۀ وجود گذاشت که بی‌شباهت به مقامه­نویسی نیست. این نوع خاص که در نگارش داستان‌ها و رمان‌ها به کار گرف...

full text

مقامه نویسی و پیکارسک با تکیه بر مقامات حریری و داستان زندگانی عصاکش تُرمِسی

سنت مقامه­نویسی در جهان اسلام با بدیع الزمان همدانی در قرن چهارم هجری به صورت رسمی مطرح شد. مقامات متأثر از اوضاع فرهنگی و اجتماعی حاکم بر جهان اسلام در میان عرب‌ها شیوع فراوان یافت و به مرزهای غربی جهان اسلام؛ یعنی اندلس رسید. از سوی دیگر، نوع ادبی خاصی در قرن شانزدهم میلادی در اسپانیا پا به عرصۀ وجود گذاشت که بی‌شباهت به مقامه­نویسی نیست. این نوع خاص که در نگارش داستان‌ها و رمان‌ها به کار گرف...

full text

آیا رازی دانشمند عرب بوده است؟

این مقاله فاقد چکیده می​باشد.

full text

عناصر بینامتنیت در روایات پیکارسک و مقامات

بینامتنیت یکی از کاربردی‌‌ترین نظریه‌‌ها در حوزۀ ادبیات تطبیقی است؛ زیرا مانند ادبیات تطبیقی، به تأثیرگذاری‌‌ها می‌‌پردازد و نظریه‌‌پردازان آن بر این اعتقادند که هر متنی، حاصل جذب و تغییر شکل متنی دیگر است. فن مقامه از نظر تکنیک داستان‌‌نویسی، بر ادبیات اروپا تأثیری گسترده و بازتابی گوناگون داشته‌‌است و از نظر فنی و سرشت واقع‌‌گرایانه، الهام‌‌بخش روایات پیکارسک بوده‌‌است. البته گروهی از منتقدان...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 10  issue 3

pages  49- 64

publication date 2018-09-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023