معرفی قارچ Fusarium sp. UTMC 5039 به‌عنوان گونۀ قارچی توانمند در تولید بیوسورفاکتانت و ارزیابی توان آن در حذف زیستی نفت خام

مقدمه: بیوسورفکتانت‌ها ترکیبات زیستی فعال در سطح هستند که در بسیاری از حوزه‌ها ازجمله پاک‌سازی زیستی آلودگی‌های نفتی استفاده می‌شوند.‏‏ مواد و روش‏‏ها: در این پژوهش، ‌‌ابتدا نمونه‌برداری از مناطق آلوده به نفت ایران انجام پذیرفت. جدایه‌های قارچی در محیط MSM دارای نفت غنی‌سازی و خالص‌سازی‌شده و تمامی جدایه‌های حاصل برای توانایی تولید بیوسورفاکتانت غربالگری شدند. در ادامه توانایی حذف نفت خام جدایۀ منتخب با استفاده از آزمون‌های سنجش کل محتوای هیدروکربنی با روش اسپکتروفتومتری و طیف‌سنجی مادون‌قرمز ((FT-IR بررسی گردید. درنهایت شناسایی مورفولوژیکی و مولکولی با تکثیر ژن ITS و بتاتوبولین انجام شد. نتایج: براساس روش‌‌های گسترش روغن و پارافیلم "M"، ‌‌از میان 40 جدایۀ قارچی خالص‌سازی‌شده، ‌‌جدایۀ‌‌ SH-02 به‌عنوان قارچ منتخب تولیدکنندۀ بیوسورفاکتانت از خاک‌‌های آلوده به نفت پالایشگاه‌‌ شازند‌‌اراک انتخاب شد. شناسایی ریخت‌‌شناسی و مولکولی مشخص کرد که این جدایه به‌میزان 99درصد با Fusarim sp. شباهت دارد و با کد UTMC 5032 در کلکسیون میکروارگانیسم‌های دانشگاه تهران ثبت شد. اندازه‌گیری کاهش کشش سطحی با روش تنسیومتری نشان داد که این سویه قادر است کشش سطحی را به‌میزان 6/26 میلی‌‌نیوتن‌‌برمتر کاهش دهد که این میزان کاهش کشش سطحی در مقایسه با مقادیر گزارش‌شده قابل‌توجه است. براساس نتایج به‌‌دست‌آمده از سنجش TPH و آزمایش FTIR میزان حذف نفت توسط این سویه 60‌‌درصد تعیین شد. بحث و نتیجه‏گیری: نتایج به‌‌دست‌آمده نشان داد که این سویهتوانمندی بالایی در تولید بیوسورفکتانت دارد و می‌تواند به‌عنوان سویۀ قارچی توانمند در حذف هیدروکربن‌‌های نفتی معرفی شود.