معرفی الگوی برآورد منابع مالی مورد نیاز برای اهداف کلان بخش علوم، تحقیقات و فناوری از محل منابع عمومی

علم و فناوری و به‌ویژه سرمایه‌ انسانی در توسعۀ پایدار کشورها نقش مهمی دارند و تحقق این امر مستلزم تولید ستانده‌های علمی و فناوری برای دستیابی به اهداف علمی هر کشور و ثبات در تأمین منابع مالی مورد نیاز آن است. روند اعتبارات تخصیص یافته به بخش علم و فناوری کشور نشان می-دهد که سهم اعتبارات بخش مذکور از تولید ناخالص داخلی و بودجۀ عمومی دولت با نوسانات زیاد همراه است. نظریه‌های جدید عقلانیت سرمایه‌گذاری دولت ابعاد جدید و وسیعی یافته است. در نظریۀ کفایت، اطمینان یافتن از تولید ستانده‌های علمی و سرمایۀ انسانی مورد نیاز برای نیل به توسعۀ پایدار و همه جانبه، اصل توجیهی و تعیین کننده برای برآورد منابع مورد نیاز نظام علم و فناوری کشور است. با در نظر داشتن این رویکرد، هدف این پژوهش برآورد میزان سرمایه‌گذاری مورد نیاز در فعالیتهای علوم، تحقیقات و فناوری به‌منظور کمک به تدوین الگوی کلان تخصیص منابع به بخش علوم، تحقیقات و فناوری و از نوع کاربردی توسعه‌ای بود. روش پژوهش تحلیل آماری با استفاده از ساختار ورودی – خروجی برای طراحی الگوی مفهومی بود که در آن منابع مالی تخصیص یافته طی یک فرایند چند وجهی غیر قابل تصریح به ستانده‌های آموزشی پژوهشی تبدیل می‌شوند. منابع دولتی مورد نیاز برای نیل به سطح مشخصی از ستانده‌ها با استفاده از روش شبکۀ عصبی برآورد شده‌اند. جامعۀ آماری کل دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی وابسته (به استثنای دانشگاه آزاد و غیر انتفاعی) بود. نتایج اجرای الگو با استفاده از داده‌های آماری موجود حاکی از آن است که شبکه، تبادل بین فعالیتهای آموزشی و تحقیقاتی با محدودیت منابع در نظام موجود و همچنین، وجود داشتن برخی از صرفه‌های مقیاس در سطح خرد را به‌خوبی نشان می‌دهد. لذا، الگوی معرفی شده اگر چه شاید به‌طور تمام وکمال پاسخگوی نیاز مذکور نباشد، ولی تجربۀ به‌دست آمده می‌تواند راهگشای آینده باشد.