معرفت فلسفی و ایمان از منظر شیخ شبستری
author
Abstract:
یکی از موضوعات اساسی در شناخت حقیقت ایمان، تبیین چگونگی علم و معرفتی است که شایستگی مبنا یا مقوّم بودن برای ایمان به خدا و سایر متعلَّقات ایمان دینی را دارا است. هدف این نوشتار بررسی نسبتِ میان معرفت فلسفی و ایمان و عدم کفایت این دو نوع معرفت در مقایسه با معرفت شهودی، در تحقق و کمال ایمان حقیقی از منظر شبستری است که با استناد به آثار او بهویژه منظومهی معروف گلشن راز، انجام میگیرد. در این پژوهش دلایل نارساییها و محدودیتهای معرفت فلسفی در ارائهی معرفتی تام و ایجابی از خدا، که مبنا یا مقوّم ایمانی شاهدانه به او است، و تفاوت میان معرفت بسیط و مرکّب، و مفهوم دقیق ایمان از منظر این عارف بررسی میشود. سپس ساحتهای فراسوی ایمان و کفر، یعنی منزل فنا و سکر و دلال، از منظر وی، مورد کنکاش قرار میگیرد. نتیجهای که از این بررسی به دست میآید، این است که ایمان حقیقی و شاهدانه، تنها از راه معرفت شهودی و طریقهی تصفیه و تزکیهی نفس امکانپذیر است و با سلوک در این طریقه است که عقل از شکوک و اوهام و خودخواهیها و شوائب خیال و وهم رها میشود.
similar resources
راههای دستیابی به معرفت حقیقی از دیدگاه شیخ محمود شبستری
شیخ محمود شبستری، عارف شاعر و اندیشمند بزرگ سدة هشتم هجری در آثار خویش، راههای دستیابی به معرفت یقینی را عقل و نقل و ذوق (کشف و اشراق) میداند. وی میکوشد منقولات دینی را با استدلالهای اهل فلسفه و با ذوقیات اندیشمندان اشراقی درهم آمیزد و رسالت یک فیلسوف مسلمان و عارف و اندیشمند اشراقی را ایفا کند. شبستری همچون غزّالی معتقد است، ورای عقل نظری، انسان را طوری و طریقی دیگر هست که به آن طور،...
full textمعرفت شهودی و استدلالی در گلشن راز شیخ محمود شبستری
از جمله مسایل و مباحثی که از ابتدای ادب عرفانی- اسلامی فارسی به عنوان امّهات مسایل عرفانی در امّهات متون عرفانی- نظم و نثر- در صدر تمامی مسایل قرار گرفته و درجای جای مثنوی عرفانی گلشن راز شیخ محمود شبستری ، از آغاز تا پایان آن خودنمایی میکند، مبحث معرفت و شناخت و تفکّر جهت دست یافتن به گوهر حقیقت و عشق است. بر اساس نظر و عقیدهی عرفایی از جمله محیالدّین ابن عربی که طُرُق رسیدن به شناخت و معرفت حق و...
full textابتنای ایمان دینی بر معرفت عقلی از منظر غزالی
نحوه رابطه ایمان با دلیل عقلی از مسائل مهم فلسفه دین است. غزالی به منزله منتقد جدی فلسفه و کلام، از سویی علم کلام را حرام و عموم مردم را از ورود به این علم نهی میکند و از سوی دیگر انتقادات جدی بر کسانی دارد که سعی دارند ایمان دینی را بر پایههای دلایل کلامی و عقلی استوار کنند. وی ایمان مبتنی بر دلیل عقلی را در معرض شبهات و به همین دلیل زوالپذیر و ایمان عوام را راسختر از ایمان مبتنی بر دلایل ...
full textMy Resources
Journal title
volume 15 issue 55
pages 113- 132
publication date 2015-08-23
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023