مطلوبیت گردشگری شبانه‌ی شهری از دیدگاه گردشگران مطالعه‌ی موردی: گردشگران شهر شیراز

مقاصد گردشگری و جوامع آنها درصدد یافتن راه‌های جدیدی برای رقابت در بازار گردشگری هستند و گردشگری شبانه به عنوان یکی از این راه‌ها در سال‌های اخیر مورد توجه قرار گرفته است. شهر شیراز به عنوان یکی از کانون‌های اصلی گردشگری در کشور، پتانسیل‌های قابل توجهی در این زمینه دارد. هدف از پژوهش حاضر بررسی مطلوبیت گردشگری شبانه از دیدگاه گردشگران شهر شیراز می‌باشد. جامعه‌ی آماری تحقیق، گردشگران وارد شده به شهر شیراز در فروردین 1396 بوده که حداقل به مدت سه شبانه‌روز در این شهر اقامت داشته‌اند. حجم نمونه معادل 400 نفر بوده و گردآوری داده‌ها از طریق تکمیل پرسشنامه صورت پذیرفته است. پرسشنامه دارای سه بخش شامل مشخصات عمومی گردشگران، ارزیابی گردشگران از میزان مطلوبیت عوامل محیطی و جاذبه‌های گردشگری شهر شیراز در ساعات شبانه و نظر گردشگران در خصوص میزان اهمیت عوامل محیطی و جاذبه‌های مختلف در توسعه-ی گردشگری شبانه بوده است. تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون‌های رتبه‌های علامت‌دار ویلکاکسون، فریدمن، من-ویتنی، کروسکال والیس، رگرسیون ساده و چندگانه صورت گرفته است. بر اساس نتایج پژوهش، در میان متغیرهای محیط شبانه‌ی شهر شیراز، متغیرهای «آب و هوا» و «زیبایی منظر شبانه» از دیدگاه گردشگران مطلوبیت بیشتری داشته‌اند. در میان جاذبه‌های مختلف، مطلوبیت شبانه‌ی بناها و آثار تاریخی در رتبه‌ی نخست و مطلوبیت شبانه‌ی جاذبه‌های فرهنگی، باغ‌ها و پارک‌ها، فضاهای تفریحی و جاذبه‌های مذهبی به طور مشترک در مرتبه‌ی بعدی قرار دارند. نتایج حاصل از مدل رگرسیون نشان می‌دهد که 30.9 درصد از واریانس «رضایتمندی گردشگری» به وسیله‌ی واریانس متغیرهای «مطلوبیت محیطی» و «جاذبه‌های گردشگری شبانه» تبیین می‌شود. همچنین، 54.4 درصد از واریانس «وفاداری گردشگری» به وسیله‌ی «رضایتمندی گردشگری شبانه» تبیین می‌شود.