مطالعۀ ساختاری هشت نمونۀ مطالعاتی کاغذ از اسناد بقعۀ شیخ صفی‌الدین اردبیلی متعلق به موزۀ ملی ایران

Authors

سوگند نقوی مربی، گروه مرمت آثار تاریخی، دانشکدۀ هنر و معماری، دانشگاه زابل، زابل، ایران

شیرین روستایی دانش‌آموختۀ مقطع کارشناسی، گروه مرمت آثار تاریخی، دانشکدۀ هنر و معماری، دانشگاه زابل، زابل، ایران

Abstract:

اسناد تاریخی بیانگر هویت و ارزش‌های ملی، مذهبی، هنری و تاریخی هر ملت است. شناخت عوامل سازندۀ کاغذ به شناخت فرهنگ‌های گذشته و تطور فنون مرتب بسیار کمک می‌کند. اسناد متعلق به بقعۀ شیخ صفی‌الدین اردبیلی از کهن‌ترین مجموعه اسناد شناخته‌شدۀ دورۀ اسلامی ایران است که با وجود ارزش‌های تاریخی منحصربه‌فرد، تا کنون تحقیقات و بررسی‌های آزمایشگاهی کاملی در حوزۀ شناخت فنی عوامل سازندۀ کاغذهای آن صورت نگرفته است. در این پژوهش به‌منظور شناسایی نوع الیاف، آهار، خمیر و نوع پرکنندۀ موجود در نمونه‌های مطالعاتی کاغذ از روش‌های شناسایی با معرف‌های رنگی، مشاهدات میکروسکوپ نوری به روش عبوری و میکروسکوپ الکترونی روبشی مجهز به طیف‌بینی پاشندۀ انرژی پرتو ایکس استفاده شد. نتایج نشان می‌دهد که در ساخت نمونه‌ها از الیاف کتان و کنف استفاده شده است و تنها در سه نمونه افزون‌بر الیاف گفته‌شده، الیاف رامی هم مشاهده شد. علاوه‌بر این، نتایج آزمون شناسایی خمیرکاغذ حاکی از آن است که خمیر به‌کاررفته در نمونه‌های بررسی‌شده از نوع کهنه پارچه است که به روش دست‌ساز (مکانیکی) تهیه شده‌اند. همچنین براساس آزمون شناسایی آهار مشخص شد که آهار موجود در نمونه‌ها از نوع پلی‌ساکاریدی (نشاسته) و پرکنندۀ موجود در نمونه‌ها از نوع کربنات کلسیم است که در دو نمونه، گچ و در یک نمونه، کائولن نیز تشخیص داده شد.

Upgrade to premium to download articles

Already have an account?login

similar resources

مطالعۀ تشریحی جنس Psephellus از تیرۀ مرکبان متعلق به ایران

در پژوهش حاضر تشریح برگ و ساقۀ 10 گونه از جنسPsephellus (تیرۀ مرکبان) متعلق به فلور ایران بررسی شد. پس‌از جمع‌آوری و شناسایی نمونه‌های گیاهی، از برگ و ساقۀ آنها به روش دستی برش عرضی تهیه شد و بهترین برش‌ها برای رنگ‌آمیزی و مطالعه با میکروسکوپ نوری انتخاب شدند. صفت‌های مختلف تشریحی ازجمله تعداد دستجات آوندی ساقه، تعداد دستجات کلرانشیم و کلانشیم ساقه، شکل کلی مقطع عرضی ساقه، شکل سلول‌های اپیدرمی...

full text

تحلیل ساختاری رقم در قرآن‌های ثبت‌شدۀ موزۀ ملی قرآن

ارزش کتابت در میان مسلمانان و به‌خصوص نگارش قرآن به‌عنوان کلام وحی در جهان اسلام به حدی از اعتبار برخوردار است که گسترۀ وسیعی از هنرها و هنرمندان حوزۀ کتاب‌آرایی را به نیت قرب الهی به خود وابسته کرده است. پرداختن به این مهم و رخصت دخول در این وادی مقدس، شایستگی، شأن و منزلتی می‌خواهد که به آسانی به دست نیامده و تنها به مهارت در اجرا منتهی نمی‌شود. در طول تاریخ اسلام عرفا، حکما و هنرمندان اندکی ...

full text

مطالعه آثار چوبی مقبره شیخ صفی الدین اردبیلی «مورد مطالعاتی صندوق های قبر مقبره شیخ صفی الدین اردبیلی»

بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی یکی از مجموعه بناهای آرامگاهی است که جهت تکریم و بزرگداشت شیخ صفی الدین و خاندان وی بوجود آمده، و جنبه های گوناگون هنری را در برگرفته است. صندوق های مزار به عنوان یکی از علائم تزیینی این بقعه دارای ارزش فرهنگی و هنری بسیار بالایی می باشند که با تلفیقی از انواع نقوش هندسی، اسلیمی، ختایی و تکنیک های مختلف هنری از قبیل گره چینی، معرق، منبت و خاتم شکل گرفته اند. نکاتی که...

15 صفحه اول

مطالعۀ وضعیت استفاده از رسانه‏های اجتماعی در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران

هدف: پژوهش حاضر با هدف مشخص‎ساختن وضعیت استفاده از رسانه‏های اجتماعی در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران به‌منظور تعیین بهترین رسانه‏های اجتماعی برای استفاده رسمی در سازمان صورت پذیرفت. روش‌شناسی: پژوهش توصیفی _ ‎تحلیلی بوده و به روش پیمایشی انجام‌شده است. جامعه پژوهش شامل274 کتابدار و 400 کاربر فعال سازمان اسناد و کتابخانه ملی بود که بر اساس جدول مورگان...

full text