مطالعه ساختار لیتوسفر شمال‌غرب ایران با استفاده از تابع گیرنده S

در این مقاله نتایج تحلیل و مهاجرت به عمق توابع گیرنده S در شمال‌غرب ایران ارائه می­شود. شبکه لرزه­نگاری مورد استفاده در این مطالعه شامل 23 ایستگاه باند پهن و متوسط است که از ساحل غربی دریای خزر آغاز شده و تا ساحل شرقی دریاچه ارومیه در امتداد یک خط تقریباً مستقیم با جهت­گیری شرقی-غربی و عمود بر رشته­کوه­های تالش ادامه می­یابد و از مجاورت آتش‌فشان­های سهند و سبلان می­گذرد. زلزله­های دورلرز ثبت شده از زلزله­های رخداده در فاصله رومرکزی 55 درجه تا 85 درجه و بزرگای بیش از 5/5 که از بانک داده جمع­آوری شده در بازه زمانی آگوست 2008 تا جولای 2012 استخراج شدند و توابع گیرنده S با واهمامیخت مؤلفه شعاعی از مؤلفه قائم به‌دست آمد. نتایج حاصل از بر­هم­انبارش این توابع گیرنده S نشان می­دهد که شمال­غرب ایران دارای لیتوسفر نسبتا نازکی است که ضخامت آن در بیشتر مناطق برابر با 10±80 کیلومتر است و در زیر سبلان به 10±120 کیلومتر افزایش می­یابد. به‌نظر می­رسد نازک بودن لیتوسفر تطابق نزدیکی با وجود بی­هنجاری­های دمایی در شمال­غرب ایران دارد. پوسته و لیتوسفر در زیر آتش‌فشان سبلان نسبت به نواحی اطراف ضخیم­تر است که می­تواند ناشی از همگرایی بلوک خزر جنوبی و لیتوسفر قاره­ای شمال­غرب ایران باشد. به‌علاوه نتایج ما یک پله در مرز موهو در زیر کوه‌های تالش را آشکار می­کند که به‌نظر می­رسد به‌علت مجاورت پوسته خزر جنوبی و پوسته قاره­ای شمال‌غرب ایران در این منطقه باشد.