مطالعه تنوع پاتوتایپ‌ها و فاکتورهای بیماری‌زایی قارچ Puccinia triticina Eriksson عامل بیماری زنگ قهوه‌ای گندم در ایران

بیماری زنگ قهوه‌ای (برگی) گندم که توسط قارچ  Puccinia triticina Erikssonبه وجود می‌آید، یکی از بیماری‌های مهم گندم است که در بسیاری از مناطق گندم‌کاری ایران با شدت‌های مختلف دیده می‌شود. در طی سال‌های 1386 و 1387 نمونه‌های برگی آلوده به این بیماری از مناطق مختلف کشور جمع‌آوری شد. در مجموع پاتوتایپ 51 جدایه با فرمول بیماری‌زایی/ غیر بیماری‌زایی تعیین شد. در برخی از مناطق فنوتیپ‌های بیماری‌زایی مشابه TKTT، PKTT، PJTT، PHRR، PKRT، PHRT، PGTT و TCTT مشاهده گردید و بقیه جدایه‌ها دارای فنوتیپ بیماری‌زایی منحصر به فرد بودند. از میان جدایه‌های سال1386، جدایه‌های مریوان I و اهواز II دارای بیشترین قدرت(توان) بیماری‌زایی و جدایه گرگان II دارای کمترین قدرت بیماری‌زایی بود. از میان جدایه‌های جمع‌آوری شده در سال 1387 بیشترین قدرت بیماری‌زایی مربوط به جدایه‌های بروجرد I و اردبیل I و کمترین توان بیماری‌زایی مربوط به جدایه اهواز II بود. در سال 1386 برای ژن‌های Lr9، Lr25 و Lr28 و در سال 1387 برای ژن‌های Lr9، Lr19،  Lr25و Lr28 بیماری‌زایی دیده نشد. بر اساس دندروگرام ترسیم شده و با در نظر گرفتن خط برش در سطح 76/0، در سال 1386، جدایه‌های مورد بررسی در هشت گروه و در سال 1387، در شش گروه متمایز قرار گرفتند.