مطالعه تطبیقی نظام‌های طبقه‌بندی علم و طرح‌های رده‌بندی کتابخانه‌ای-کتابشناختی

Authors

Abstract:

هدف: مطالعه تطبیقی نظام‌های طبقه‌­بندی علم و طرح­‌های رده‌بندی کتابخانه‌ای-کتابشناختی از منظر سیر زمانی، گرایش‌های موضوعی واضعان، رویکردها و معیارهای تقسیم‌بندی، تعداد سرشاخه­­‌ها و تأثیرپذیری و تأثیرگذاری آن‌هاست. روش: در پژوهش حاضر از دو روش اسنادی و تحلیل محتوا استفاده شد. در بخش تحلیل اسنادی با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند و با کمک فیش، مجموعه اسناد و مدارک مرتبط با موضوع شناسایی شد. در نهایت 156 نظام رده‌بندی یادداشت شد. در بخش تحلیل محتوا، از دو روش تحلیل محتوای کمی و کیفی استفاده شد. جامعه آماری شامل 156 نظام‌ طبقه‌بندی علم و طرح رده‌بندی کتابخانه‌ای-کتابشناختی است. با توجه به هدف و نوع پژوهش، از روش سرشماری استفاده شد و هر 156 نظام طبقه‌بندی تحلیل شد. یافته‌ها: ماحصل بررسی متون منجر به شناسایی 99 نظام طبقه‌بندی علم و 57 طرح رده‌بندی کتابخانه‌ای-کتابشناختی شد. اوج شکل­‌گیری نظام‌های طبقه‌‌بندی علم در قرون‌ وسطی با فراوانی 45 (46.39 درصد) و طرح‌های رده‌بندی کتابخانه‌ای-کتابشناختی در قرون معاصر با فراوانی 29 (51.78 درصد) است. ازنظر تخصص و حوزه موضوعی، 54 درصد نظام‌های طبقه‌بندی علم توسط فلاسفه و 42 درصد طرح‌های رده‌بندی کتابخانه‌ای-کتابشناختی توسط کتابداران تدوین شدند. از نظر معیارهای نظام‌های طبقه‌بندی، معیار «دین‌محوری» با فراوانی 11 برای نظام‌های طبقه‌بندی علم و معیار «موضوع محوری» با فراوانی 9 برای طرح‌های رده‌بندی کتابخانه‌ای- کتابشناختی در صدر قرار دارند. 14 نفر از واضعان نظام‌های طبقه‌بندی علم برای ارائه طرح خود از فیلسوف ایرانی «فارابی» و سپس 7 نفر از فیلسوف یونانی «ارسطو» تأثیر پذیرفته‌اند، اما در بین طرح‌های رده‌بندی کتابخانه‌ای-کتابشناختی،‌ مؤثرترین فرد «فرانسیس بیکن» با فراوانی 3 است. همچنین اکثر نظام‌های طبقه‌بندی علم یعنی 35.38 درصد (23 مورد) در سرشاخه‌ها تقسیم دوتایی دارند، ولی در بین طرح‌های رده‌بندی کتابخانه‌ای-کتابشناختی تقسیم چهارتایی و ده‌تایی سرشاخه‌ها بیشترین فراوانی (هرکدام 6 مورد با سهم 13.63 درصد) را به خود اختصاص دادند. نتیجه­ گیری: مقایسه این دو نظام طبقه‌بندی با توجه به معیارهای مذکور، چشم‌انداز مناسبی از این نظام‌ها را از آغاز تاکنون فراهم می‌کند. بنابراین، نتایج پژوهش می‌تواند در جهت سیاست‌گذاری علمی کشور در حوزه نظام‌های طبقه‌بندی علم و کتابخانه ای-کتابشناختی راهگشا باشد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

محیط رابط کاربر نرمافزار کتابخانهای و میزان بهرهگیری از آن: مطالعه تطبیقی دیدگاه دانشجویان و کتابداران دانشگاه علوم پزشکی اصفهان

هدف: هدف از اجرای این پژوهش، شناسایی دیدگاه  کاربران در کتابخانه‌های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان نسبت به ویژگی‌های محیط رابط کاربر نرم‌افزار پارس آذرخش و سنجش میزان رضایت آنها از تعامل با این نرم‌افزار و بررسی تطبیقی دیدگاه دانشجویان و کتابداران است. روش پژوهش: این مطالعه از نوع توصیفی- پیمایشی است که به صورت مقطعی در سال 1388 انجام گرفت. برای گردآوری داده‌ها، از پرسشنامه‌ای محقق‌ساخته با روای...

full text

ادبیّات تطبیقی و علم اخلاق

خوانش اخلاقی اهداف و آرمان‎های دانش ادبیّات تطبیقی می‎تواند مقدّمة این فرضیه شود که ادبیّات تطبیقی، نه‌تنها دانشی اخلاق‌گراست، بلکه درسه بُعد علّی، مفهومی و معرفت‌شناسی، وابستگی و پیوندی ریشه‎دار و ناگسستنی با علم اخلاق دارد؛ در حقیقت، دانش ادبیّات تطبیقی از این زاویه، علمی است که در اهداف و مقاصد خود معلول این دانش بوده و به‌مانند علم اخلاق، در پی ترویج و تبلیغ هنجارها و قوانین اخلاقی است که در تعام...

full text

محیط رابط کاربر نرمافزار کتابخانهای و میزان بهرهگیری از آن: مطالعه تطبیقی دیدگاه دانشجویان و کتابداران دانشگاه علوم پزشکی اصفهان

هدف: هدف از اجرای این پژوهش، شناسایی دیدگاه  کاربران در کتابخانه های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان نسبت به ویژگی های محیط رابط کاربر نرم افزار پارس آذرخش و سنجش میزان رضایت آنها از تعامل با این نرم افزار و بررسی تطبیقی دیدگاه دانشجویان و کتابداران است. روش پژوهش: این مطالعه از نوع توصیفی- پیمایشی است که به صورت مقطعی در سال 1388 انجام گرفت. برای گردآوری داده ها، از پرسشنامه ای محقق ساخته با روایی و...

full text

رویکردی کتابشناختی به مسائل و موضوعات اساسی آموزش علم اطلاعات و دانش‌شناسی ایران

Purpose: This study aims to present a picture of the fundamental issues of Knowledge and Information Science (KIS) education in Iran Methods: Uses systematic review, content analysis and co-word analysis. Overall, 194 articles were retrieved and analyzed. Findings: Findings are presented in 17 categories. These include Pathology, seeking a model for learning, searching for specific theory or ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 22  issue 2

pages  51- 80

publication date 2019-06-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023