مطالعه‌ تطبیقی ضمانت اجرای فقدان نفع قابل بیمه در حقوق ایران

نفع قابل ‌بیمه مفهومی نسبتاً ناشناخته در حقوق ایران است که تنها به بیمه‌های خسارت محدود مانده و در حوزه‌ بیمه‌های اشخاص به موجب ماده‌ 23 قانون بیمه‌ ایران مصوب 1316، معیار رضایت بیمه‌شده, جایگزین مفهوم نفع قابل بیمه گردیده است. این در حالی است که در حقوق بیمه انگلیس بر مفهوم نفع قابل بیمه به عنوان اصل اساسی بیمه‌ای - هم در بیمه‌های اشخاص هم بیمه‌های خسارت- تأکید می‌شود و معیار جایگزین یعنی رضایت بیمه‌شده آنچنان مورد اقبال رویه قضایی و قوانین این کشور قرار نگرفته است. حقوق بیمه‌ انگلیس بیش از یک قرن به بررسی ابعاد این مفهوم و ضمانت‌ اجرای آن توجه داشته و ادبیات قابل‌ ملاحظه‌ای هم در بعد اقتصادی هم از جنبه حقوقی در این رابطه در حقوق این کشور شکل گرفته ‌است. درحالی که در قانون بیمه‌ ایران همچون حقوق فرانسه باوجود تأکید بر ضرورت وجود نفع در بیمه‌های خسارت، در رابطه با ضمانت ‌اجرای فقدان آن در قرارداد، حکمی مقرر نگردیده است. مقاله حاضر در نظر دارد تا با نگرشی تطبیقی ازیک سو بر ضرورت نفع قابل بیمه نه تنها در بیمه‌های خسارات بلکه حتی در حوزه‌ بیمه‌های اشخاص تأکید نماید و ازسوی دیگر با توجه به مبانی نظام حقوقی کشور, ضمانت اجرای فقدان نفع در قرارداد بیمه را روشن سازد.