مطالعه‌ی تجربی عوامل اجتماعی-فرهنگی مؤثر بر مسؤولیت‌پذیری اجتماعی شهروندان منطقه‌ی 4 شهرداری تهران

مطالعات نشان دادند که مسؤولیت‌پذیری اجتماعی شهروندان برای توسعه‌ی پایدار و افزایش کیفیت زندگی شهروندان ضروری است. از این رو مطالعه‌ی مسؤولیت‌پذیری اجتماعی شهروندان در فضاهای شهری و عوامل و ساز و کارهای مؤثر در آن به سنت جا افتاده‌ای در جامعه‌شناسی تبدیل شده است. در این مقاله عوامل اجتماعی-فرهنگی مؤثر بر مسؤولیت‌پذیری اجتماعی شهروندان منطقه‌ی 4 تهران بررسی شده است. روش بکار رفته در این مقاله پیمایش بوده و داده‌ها به وسیله‌ی  پرسشنامه‌ی محقق‌ساخته از 400 نفر شهروند جمع‌آوری شده‌اند. یافته‌ها حاکی از آن هستند که میانگین مسؤولیت‌پذیری در بین پاسخگویان 57 از 100 است. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان دادند که متغیرهای رضایت‌مندی اجتماعی (بتا= 281/0)، وضعیت شغلی (بتا= 270/0)، آگاهی شهروندی (بتا=240/0)، دینداری (بتا=212/0)، سن (بتا=194/0)، و میزان استفاده از رسانه‌ی فراملی (بتا= 110/0-) به ترتیب بر مسؤولیت‌پذیری اجتماعی اثر معنادار داشته و با توجه به مقدار ضریب تعیین تعدیل شده قادرند تا 38 درصد از تغییرات آن را برآورد نمایند. در این تحقیق از نظریه‌های مختلف جامعه‌شناسی مثل نظریه‌ی دین دورکیم، تعهد اجتماعی پاسونز، نظریه‌ی تبادل، نظریه‌ی شهروندی هابرماس و نظریه‌های رسانه برای تبیین یافته‌های تحقیق استفاده به عمل آمد.