مطالعة جایگاه زن در دورة هخامنشی و آشوری براساس شواهد باستان‌شناسی

Authors

  • بهروز افخمی استادیار گروه باستان‏شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی
Abstract:

جایگاه زنان در دوره‏های تاریخی و مشارکت آنان در امور سیاسی و اداری حکومت‏ها به‏منزلة یکی از شاخصه‏های عمدة توسعة جوامع تلقی می‏شود. مشارکت زنان در جوامع معیار مناسبی برای سنجش میزان رشد فکری مردم آن جامعه به شمار می‏آید و به نوعی بیانگر برابری و تساوی حقوق زن و مرد و یکی از شاخصه‏های پیشرفت و توسعة جوامع متمدن در اعصار گذشته و امروزی محسوب می‏شود. این نوشتار به بررسی جایگاه زنان در تمدن ایرانی و بین‏النهرین با انتخاب دوره‏های تاریخی (هخامنشی و آشوری) پرداخته است. از جمله مهم‏ترین شواهد باستان‏شناسی به‌جامانده، نقش‌برجسته‏ها و آثار مهرهای دوره‌های تاریخی یادشده‌اند که به جایگاه و نقش زنان در عرصه‏های حقوقی و سیاسی پرداخته‏اند. هدف این مقاله بررسی جایگاه زنان عصر هخامنشی و مقایسة آن با تمدن آشوریان و ارائة تصویری شفاف و روشن از عملکرد آن‏ها بر پایة مستندات موجود باستان‏شناختی است. این پژوهش از نوع تحقیق تاریخی است که به‏ صورت توصیفی‌ـ تحلیلی و تطبیق شواهد باستان‏شناسی، اعم از مهرها و سنگ‏نگاره‏ها، تلاش می‌کند جایگاه زن در تمدن‏های ایران و بین‏النهرین را با انتخاب دوره‏های تاریخی شاخص و با استناد به مدارک مستدل باستان‏شناسی تحلیل کند. درنهایت، چنین نتیجه می‏گیرد که به‌رغم تأثیرپذیری تکنیکی نقش‌برجسته‏های مرتبط با موضوع زنان هخامنشیان از آشوریان، احترام به زن و گستردگی مشارکت آنان در فعالیت‏های سیاسی و اقتصادی، استقلال و آزادی‏های فردی در زندگی خصوصی زنان هخامنشی نسبت به دورة آشوریان بیشتر است.

similar resources

بررسی و مطالعۀ جایگاه زنان و خاتونها در عصر مغول با استناد به شواهد تاریخی و داده های باستانشناسی

یکی از ملاکهای مهم ارزیابی یک جامعه، توجه و یا عدم توجه به زنان و حضور آنها در عرصه های مختلف اجتماعی است. تا جایی که توجه به زن از عوامل ترقی و عدم توجه به او در جامعه، دیدگاهی غیر مترقی و از علل عقب ماندگی محسوب می شود. در ادوار مختلف زندگی بشر به اهمیت نقش زنان در کنار مردان کمتر پرداخته شده است. در قرون میانی اسلام با ورود مغولان تا حدودی وضعیت زنان دگرگون شد و آنان توانستند تا اندازه ای آز...

full text

بررسی و مطالعۀ جایگاه زنان و خاتونها در عصر مغول با استناد به شواهد تاریخی و داده های باستانشناسی

یکی از ملاکهای مهم ارزیابی یک جامعه، توجه و یا عدم توجه به زنان و حضور آنها در عرصه های مختلف اجتماعی است. تا جایی که توجه به زن از عوامل ترقی و عدم توجه به او در جامعه، دیدگاهی غیر مترقی و از علل عقب ماندگی محسوب می شود. در ادوار مختلف زندگی بشر به اهمیت نقش زنان در کنار مردان کمتر پرداخته شده است. در قرون میانی اسلام با ورود مغولان تا حدودی وضعیت زنان دگرگون شد و آنان توانستند تا اندازه ای آز...

full text

شوش در دوران هخامنشی: بررسی جایگاه و اهمیت شوش در دوره‌ هخامنشی در مقایسه با تخت‌جمشید

در دوره‌ هخامنشیان، ساتراپی عیلام و به‌ویژه  پایتخت آن شوش، از جایگاه ممتازی برخوردار بود و در متون کهن بیش از تخت‌جمشید به شوش به عنوان تختگاه پارسیان اشاره شده است. به‌علاوه، شوش یکی از چهار پایتخت مهم پارسی‌ها بود که به موازات تخت‌جمشید، بناهای مهمی از جمله آپادانا در آنجا ساخته شد. در این مقاله کوشش شده است تا با استناد به کتیبه‌های دوران هخامنشی؛ به‌ویژه کتیبه‌های شوش، الواح بارویِ تخت‌جمش...

full text

جایگاه ایالت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های شرقی در شاهنشاهی هخامنشی

جای خالی پژوهش در باب تأثیر شاهنشاهی هخامنشی بر ایالات شرقی از یک سو ناشی از سکوت نویسندگان کلاسیک در پرداختن به این سرزمین‌هاست و از سوی دیگر به کمبود آثار باستان‌شناختی مربوط به هخامنشیان در منطقة مزبور بازمی‌گردد. در مقالة حاضر، به یاری آثار یادمانی و مدارک اقتصادی و اداری به دست آمده از مراکز شاهنشاهی، نظیر کتیبه‌های سلطنتی، نقوش برجستة یادمانی و اسناد اداری و نیز آثار باستان‌شناختی سعی شده...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 10  issue 4

pages  527- 548

publication date 2018-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023