مطالعة تطبیقی ترجمه‌های تصاویر کنایی دنیا در خطبه‌های نهج‌البلاغه

Authors

  • مرتضی قائمی دانشیار زبان و ادبیات عربی دانشگاه بوعلی سینا
Abstract:

یکی از چالش‌های کنونی ترجمه، برگرداندن عبارت‌های کنایی زبان مبدأ به زبان مقصد است. در حوزة مهارت‌های زبانی، نقش بی‌بدیل آرایه‌های ادبی، به‌ویژه تصاویر خیال‌انگیزی مانند تشبیه، استعاره، کنایه و مجاز و نیز اهمیّت این صنعت‌پردازی‌ها در تأثیرگذاری بیشتر بر مخاطب، بر کسی پوشیده نیست. با این حال، مسئلة ترجمة عبارت‌هایی که معنای ضمنی دارند، نیازمند توجّه و عنایت ویژه‌ای است. امروزه مترجم در رویارویی با چالش‌های پیش رو، نیازمند تسلّط کامل بر هر دو زبان مبدأ و مقصد در ترجمه می‌باشد. خطبه‌های نهج‌البلاغه نمونة کاملی از بهترین تعابیر ادبی و تصویرپردازی‌های هنری هستند که در این جستار به واکاوی پنج ترجمة فارسی معروف نهج‌البلاغه پرداخته‌ایم که این ترجمه‌ها عبارتند از: ترجمة مرحوم دشتی، آیتی، مکارم شیرازی، شهیدی و فیض‌الإسلام. در این مقاله، پس از آشنایی مختصر با مفاهیم کنایه و دیدگاه‌های ترجمه، به روش‌های مختلف ترجمة عبارت‌های کنایی می‌پردازیم و آنها را مورد مقایسه قرار می‌دهیم، سپس به بررسی تطبیقی ترجمة کنایه‌های «دنیا» بر اساس ترجمه‌های مذکور می‌پردازیم. نتایج نشان می‌دهد که به طور مطلق نمی‌توان یک ترجمه را بر بقیّه ترجیح داد، بلکه به صورت موردی می‌توان تا حدّی به علّت برتری ترجمة عبارت‌های کنایی برخی ترجمه‌ها نسبت به دیگر ترجمه‌ها دست یافت، امّا اجمالاً می‌توان گفت که مترجمان در ترجمة جمله‌های کنایه از صفت، به دلیل امکانات زبانی خاصّ زبان مقصد، بیشتر به ترجمة معنایی و تحت‌اللّفظی گرایش داشته‌اند و در ترجمة واژه‌های کنایه از موصوف نیز اغلب به ترجمة تحت‌اللّفظی روی آورده‌اند و به این وسیله، معادل مناسب و گویا را انتخاب کرده‌اند و در برخی موارد، به علّت عدم توجّه به ساختار نحوی و بلاغی جمله، ترجمة نسبتاً ضعیفی ارائه کرده‌اند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مطالعة تطبیقی ترجمه های تصاویر کنایی دنیا در خطبه های نهج البلاغه

یکی از چالش های کنونی ترجمه، برگرداندن عبارت های کنایی زبان مبدأ به زبان مقصد است. در حوزة مهارت های زبانی، نقش بی بدیل آرایه های ادبی، به ویژه تصاویر خیال انگیزی مانند تشبیه، استعاره، کنایه و مجاز و نیز اهمیّت این صنعت پردازی ها در تأثیرگذاری بیشتر بر مخاطب، بر کسی پوشیده نیست. با این حال، مسئلة ترجمة عبارت هایی که معنای ضمنی دارند، نیازمند توجّه و عنایت ویژه ای است. امروزه مترجم در رویارویی با ...

full text

مطالعه تطبیقی ترجمه های تصاویر کنایی دنیا در خطبه های نهج البلاغه

یکی از چالش های کنونی ترجمه، برگرداندن عبارت های کنایی زبان مبدأ به زبان مقصد است. در حوزه مهارت های زبانی، نقش بی بدیل آرایه های ادبی، به ویژه تصاویر خیال انگیزی مانند تشبیه، استعاره، کنایه و مجاز و نیز اهمیّت این صنعت پردازی ها در تأثیرگذاری بیشتر بر مخاطب، بر کسی پوشیده نیست. با این حال، مسئله ترجمه عبارت هایی که معنای ضمنی دارند، نیازمند توجّه و عنایت ویژه ای است. امروزه مترجم در رویارویی با ...

full text

دنیا و تصاویر تعلیمی آن از نگاه عطار

عطّار با اینکه خود بهرة قابل توجّهی از دنیا داشته ولی از این نظر که در فاصلة زمانی دو هجوم وحشتناک به ایران یعنی فتنه‌های ترکان غز و ایلغار مغول در ایران زیسته و زمانه‌ای را درک کرده که ظلم و فساد، فقر و بدبختی سراسر سرزمین ایران را فرا گرفته بود، از دیدگاهی شاعرانه به دنیا نگاه نکرده است. در واقع مناظر و تصاویر تعلیمی دنیا در برابر چشمان وی مجسّم شده و او آنها را در قالب شعر ترسیم کرده، تصاویری ا...

full text

تأملی بر چشم‌انداز دانشگاه‌های مطرح دنیا: مقایسه تطبیقی 50 دانشگاه برتر دنیا بر اساس رتبه‌بندی تایمز

سازمان‌های امروزی، ازجمله دانشگاه‌ها برای رویارویی با تحولات عصر کنونی به برنامه‌ریزی راهبردی و شناخت تحولات محیطی نیاز دارند. هدف از اجرای این پژوهش، شناسایی مؤلفه‌های کلیدی در چشم‌انداز دانشگاه‌های برتر دنیا به‌عنوان ابزاری برای شناسایی جهت‌گیری‌های آینده آنها بود. روش اجرای این پژوهش، بررسی اسنادی بود. جامعه آماری، همه 980 دانشگاه برتری است که در رتبه‌بندی جهانی تایمز قرار دارند و نمونه پژوه...

full text

بررسی تطبیقی تصاویر جنیانِ حاضر در کربلا در کتب چاپ سنگی عصر ناصری با روایات اسلامی (مطالعة موردی طوفان‌البکاء)

طبق روایات دینی جنّ موجودی غیرمادی است که با برخورداری ازشعور و هستی غیرارگانیک در سلسله‌مراتب هستی، از نظر جایگاه پایین­­تر ازانسانوبالاترازحیوانقرار دارد. بنا بر روایات اسلامی، گروهی از جنیان پس از بعثت پیامبر اکرم(ص) به آن حضرت ایمان آوردند و در زمرة مسلمانان جای گ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 4  issue 11

pages  113- 154

publication date 2015-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023