مسیر سامانه‌های بارش غربی و پیش زمینه‌های متن اقلیمی (نگاره اقلیمی) آن‌ها مورد مطالعه: منطقه کیخسروی زاگرس

مقاله دارای دو مفهوم جدید در ادبیات اقلیم­شناسی است. این دو واژه عبارتست از متن اقلیمی (نگاره اقلیمی) و کیخسروی زاگرس واژه اول وام گرفته از نظریه ژنت نظریه­پرداز ساختارگرااست که ترجمان آن به زبان اقلیم­شناسی بدین معنی است که مکان­ها دارای متن یا نگاره اقلیمی هستند واین نگاره­های اقلیمی هستند که رفتار سامانه­های اقلیمی را شکل می­دهند. واژه دوم، یک مفهوم مکانی است که در این مقاله برای یکی از دو کانون پربارش ایران یعنی زاگرس مرکزی بکاربرده شده­ است. مسئله مهم بررسی نقش نگاره­های اقلیمی ایران بر رفتار سامانه­های غربی است، روش کار بیشتر متکی به پدیدارشناسی است و لذا اگر چه از داده­های اقلیمی بهره برده شده ولی این داده­ها در چارچوبی تاویلی تحلیل شده است. برای دستیابی به اهداف پژوهش ابتدا نقشه نگاره اقلیمی در محدوده 50-10 درجه شمالی و 75-20 درجه شرقی تهیه و 5 عامل موثر در تحلیل متن یعنی فشار، دما، بارش، رطوبت نسبی، و تبخیر در سطح 500 هکتوپاسگال برای یک دوره آماری از (2015-1980) تحلیل شد. سپس گونه­شناسی سامانه­های ورودی از غرب در یک بازه(2017-1987) ساله صورت گرفت وکریدور عبورسامانه­های غربی مشخص گردید. این روش این امکان رافراهم آورد که بتوان براساس روش ماتریس تفاضل داده­های اقلیمی، نگاره­های اقلیمی ایران مشخص و رفتار سامانه­ها دربرابر نگاره­های اقلیمی ارزیابی شود. بررسی­های فوق نشان ­داد که : *ایران دارای سه نگاره اقلیمی است.*سامانه­هایی که از کیخسروی زاگرس می­گذرند در دو تیپ بارش­زا و غیر بارشی طبقه­بندی می­شوند و برای آنکه بتوانند زایش بارشی داشته باشند تنها کافی است در کوهرنگ به میزان 2/2درجه سلیسوس دمای آنها کاهش یابد.*تالاب بین­المللی هور العظیم در متن اقلیمی (نگاره اقلیمی) ایران می­تواند نقطه نظریه آشوب در بارش­های زاگرس مرکزی باشد.