مسجد، بسیج سیاسی و انقلاب اسلامی بررسی موردی؛ دوره تاریخی 1341 تا 1357

Authors

Abstract:

مسجد از همان آغاز به بخش اجتناب ناپذیر زندگی مسلمانان مبدل گشت و چنین کارکردی را در دوره‌های تاریخی بعدی ادامه داد، موضوعی که آثار مستقل اندکی را به خود اختصاص داده است. از این‌رو، پی بردن به نقش همه‌جانبه آن به ویژه در حوادث مهمی چون انقلاب اسلامی، بررسی بیشتری را می‌طلبد. بنابراین همچنان با این سؤال مواجهیم که: مسجد در بسیج سیاسی منتهی به پیروزی انقلاب اسلامی از چه کارکردهایی برخوردار بوده است؟ احتمالاً قدمت، اعتبار و تناسب مسجد با فرهنگ و اعتقادات اجتماعی، آن را به‌ عنوان سازمان انقلابی مطرح ساخت به گونه‌ای که در مقایسه با سازمان‌ها و نهاد‌های مدنی مدرن، گوی سبقت را از آنان ربود. هدف مقاله ضمن نشان دادن اهمیت بی‌بدیل مسجد، اشاره بر نهادینگی مسجد در حوادث تاریخی به خصوص در جامعه شیعی است. دسترسی به این هدف تنها در پرتو روشی توصیفی تحلیلی میسر است. تأکید بر ضرورت ایفای نقش مسجد در پاسداشت تحولاتی که خود پدید آورده است از یافته‌های نوشتار حاضر است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بسیج سیاسی در انقلاب اسلامی ایران و انقلاب ساندنیستی نیکاراگوئه

با این مفروضه که بسیج سیاسی مهم‌ترین رکن انقلاب است، مقالة حاضر به دنبال یافتن پاسخ مناسب برای این پرسش است که ابعاد و مختصات بسیج سیاسی در انقلاب اسلامی ایران و انقلاب ساندنیستی نیکاراگوئه چگونه است؟ پاسخ مقاله بر این فرضیه استوار است که با توجه به نوع رهبری، وسعت ایدئولوژی، قدمت و قدرت سازمان‌ها و گسترة جمعیت مشارکت‌کننده در انقلاب اسلامی ایران، بسیج سیاسی در ایران گسترده‌تر از بسیج سیاسی در ...

full text

بررسی و تحلیل جامعه‌شناختی نتایج سیاسی انقلاب اسلامی (1357)

موضوع مقاله حاضر تحلیل جامعه‌شناسانه‌ پیامدهای سیاسی انقلاب اسلامی است که با روش مطالعه کتابخانه‌ای تهیه شده و مستند به حوادث و رویدادهای انقلاب، داده‌ها و آمارهای معتبر تجربی است. چارچوب نظری مقاله بر نظریه‌های صاحب‌نظران برجسته کلاسیک و معاصر انقلاب‌های اجتماعی استوار است. این مطالعه دستاوردهای انقلاب اسلامی را از بُعد سیاسی بر اساس شاخص‌های دولت‌سازی، مشارکت سیاسی، صدور انقلاب، خشونت، احزاب س...

full text

روند، ساختار و کارکرد توسعه سیاسی- اقتصادی از اصلاحات ارضی تا انقلاب اسلامی (1357-1340)

توسعه، مهمترین شاخص رفاه اجتماعی است، زیرا در برگیرندۀ شاخص‌های کمی و کیفی است. توسعه زمانی می‌تواند آثار مثبتی بر جامعه داشته باشد که پایدار یا موزون باشد. جهت حصول به توسعه پایدار یا موزون، باید از همۀ ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های جامعه به شکل مطلوب استفاده کرد تا روند، ساختار و کارکرد توسعۀ سیاسی- اقتصادی متناسب با شرایط و نیازهای جامعه تدوین گردد. ایران در دوره پهلوی با وجود ثروت‌های هنگفت نفتی د...

full text

بررسی تطبیقی کیفیت بسیج سیاسی در گفتمان امام خمینی و گفتمانهای رقیب درجریان انقلاب اسلامی ایران

انقلاب اسلامی ایران نتیجه فوران نیروهای نهفته در بستر سیاسی- اجتماعی ایران است که دست‌کم از دوران مشروطیت انباشت خود را آغاز کرده بود. این انقلاب بدون رهبری بی‌بدیل و فرهمند امام به نتیجه نمی‌رسید. نوشتار پیش‌رو در پی ارزیابی و واکاوی مبانی رهبری و مدیریت امام بر جریان انقلاب اسلامی و دگرسازی و خصومت‌سازی آن با گفتمان‌های رقیب، لیبرال (ملی- مذهبی) و چپ است. بر پایه فرضیه موجود، کیفیت کاربست عنا...

full text

نظریه بسیج منابع و انقلاب اسلامی ایران

دانش پژوهان و سیاستگذاران هنوز می کوشند تحولات انقلابی غیر منتظره در ایران را درک کنند. این مقاله کوششی است برای تبیین انقلاب اسلامی ایران که در آن از مدل بسیج منابع چارلز تیلی استفاده شده است. این مدل «تبیین علی» را که در جستجوی تأثیرات نیروهای ساختاری بلند مدت است‘ در کنار تبیین «معطوف به هدف» قرار می دهد که درصدد بررسی کنش جمعی آگاهانه و عقلانی است. در بخش نخست‘ فرایندهای دولت سازی و نوسازی ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 12  issue 40

pages  113- 126

publication date 2015-04

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023