مروری بر تغییر شکل منظر فرهنگی از دیدگاه اکولوژی، اقتصادی- اجتماعی؛ مطالعه منظرهای شهری- روستایی اتحادیه اروپا

مناظر فرهنگی رشته پیوسته‌ای از مناظر روستایی و مناظر شهری هستند که اغلب طی دوره زمانی طولانی توسعه یافته­اند. درنظر گرفتن ارتباطات منظر از جنبه‌های اجتماعی- اقتصادی و محیط زیستی گامی به سمت توسعه پایدار است، لذا داشتن درک صحیح فرایند تغییرات درگذشته، محرک‌های آن و چگونگی مواجهه آن‌ها با یکدیگر ضروری است. این مقاله با استفاده از روش اسنادی، مروری است بر نتایج حاصل از تحقیقات انجام شده و انتشار یافته در منابع علمی مختلف شامل نشریات، کتب و سایت‌های علمی که در قالب مقالات علمی، طرح‌های پژوهشی، نشست‌ها و سخنرانی‌های دانشمندان و متخصصان منظر از کشورهای مختلف قاره اروپا ارائه شده ­است و طی آن تغییر شکل مناظر فرهنگی شهری و روستایی با نگرشی یکپارچه از جنبه­های مختلف بررسی شده است. پویایی و تحرکات منظر در اروپا موضوعی گسترده بوده و دامنه وسیعی از تحقیقات نوین و چالش‌های پیش روی مناظر فرهنگی کشورهای این قاره را در بر می­گیرد. با توجه به جدید بودن تحقیقات مرتبط با تحولات منظر، مباحث گسترده­ و سؤالات اساسی پیرامون چالش­های جاری مطرح است که به‌عنوان موضوعات قابل بحث برای تحقیقات آتی در نظر گرفته می‌شوند. نگاهی به این تحقیقات نشان می‌دهد که بیشترین تکرار عناوین مقالات تغییر منظر و در نتیجه کانون تحقیقات در این حوزه مشتمل بر مواردی از قبیل شناسایی نیروهای محرک تغییر شکل، فرایندهای تغییر شکل، روش‌های تجزیه و تحلیل فرایندها، مدیریت و برنامه­ریزی منظر است.  با توجه به اینکه عمده تمرکز تحقیقات بر جنبه­های فنی کالبدی بوده و در تحقیقات کمتر به مطالعات مرتبط با اجتماع، اقتصاد و تأثیر رفتار انسان پرداخته شده ­است، نیاز به تحقیقات بیشتر درون رشته­ای یا میان رشته­ای و در جهت توسعه مناظر فرهنگی شهری و روستایی با نگرشی جامع به تمام ابعاد آن وجود دارد.