مروری بر اثرات مفید روغن بذر گل گاوزبان بعنوان منبع گیاهی تامین اسیدهای چرب ضروری

زمینه و هدف: اسید های چرب امگا-3 و امگا-6 اسیدهای چرب ضروری برای ساختار و عملکرد فیزیولوژیک سلول­های بدن هستند که وجود آنها در در رژیم غذایی انسان و پستانداران الزامی بوده و کمبود آنها می­تواند زمینه ساز بسیاری از بیماریها باشد. در همین راستا نسبت امگا-6 به امگا-3 در رژیم غذایی نقش مهمی را در اثرات مفید فیزیولوژیک آنها ایفا می کند. با این حال در بسیاری از مناطق دنیا مقدار روزانه دریافتی این دو مکمل از رژیم غذایی بسیار کمتر از مقدار توصیه شده آنها در تغذیه سالم می­باشد. بسیاری از منابع غذایی موجود نیز فاقد نسبت متعادلی از امگا-3 و امگا-6 می­باشند. بنابراین یافتن منبع غذایی جدید سرشار از امگا-3 و امگا-6 ضروری است. گل گاوزبان، گیاهی از خانواده بوراژیناسه است. این مطالعه به بررسی اثرات سودمند روغن بذر گل گاوزبان ایرانی بر سلامتی انسان و پستانداران بر مبنای اثرات مفید اسیدهای چرب موجود در آن می‌­پردازد. روش‌­ها: در این مطالعه از مقالات معتبر علمی نمایه شده در بانک‌های  اطلاعاتی Web of Science, Scopus, PubMED Central, SID, ISI بین سال­های 2000 تا 2017 در رابطه با اثرات درمانی روغن بذر گل گاوزبان و اسیدهای چرب ضروری آن، استفاده شده است. یافته­ها: این روغن دارای مقادیر قابل ملاحظه ای از امگا-3، اسید استئاریدونیک، اسید آلفا-لینولنیک، امگا-6، گاما-لینولئیک اسید و لینولئیک اسید، و امگا-9 مهم، اولئیک اسید می­باشد. علاوه بر وجود اسیدهای چرب در روغن بذر گل گاوزبان، نسبت ترکیبی امگا-6 به امگا-3 در این روغن موجب منحصر به فرد شدن این روغن از نظر اثرات مفید بر سلامتی انسان شده است.  نتیجه­‌گیری: استفاده از روغن بذر گل­گاوزبان ایرانی بصورت حاد یا مکمل در رژیم غذایی بعنوان ماده­ای با عوارض جانبی حداقل، قیمت ارزان و سهولت دسترسی، می­تواند در درمان و پیشگیری بسیاری از بیماریها موثر باشد.