مراد از سبب، به‌عنوان راز ظفرمندی ذوالقرنین

Authors

رضا سعادت نیا استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن (دانشکدۀ اصفهان)

سید سعید میری استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه صنعتی خاتم‌الانبیاء بهبهان

علی فخاری استادیار علوم قرآن و حدیث دانشگاه علامه طباطبایی

Abstract:

با عنایت به حقیقت اتصال قرآن به خزانۀ علم الهی، در این مقاله تلاش شده تا با روش بررسی آرای مفسران، حقایق مسلم دینی و تطبیق و تحلیل آنها، به رمزگشایی از اشارات رازآلود قرآن به ظفرمندی بی‌بدیل ذوالقرنین در طراحی و تأسیس زیرساخت‌های یک تمدن شوکت‌مند و رهیافته در عرصۀ مدیریت و فناوری پرداخته شود. مدیریت منحصر به‌فرد ذوالقرنین، در درنوردیدن شرق و غرب عالم، ظلم‌ستیزی و عدالت‌گستری، و مهارت فناورانۀ او در احداث سد، تسلط بر دشمنان، ایجاد امنیت پایدار برای شهروندان و در نهایت پردازش نظام فرهنگی توحیدی و ...؛ اهدافی که تماماً در آیات 84 - 98 سورۀ کهف به آن اشاره یا تصریح شده، همگی به‌شکل چشمگیری به تبعیت ذوالقرنین از حقیقتی به نام «سبب» قائم شده است. از دیدگاه قاطبۀ مفسران برترین مصداق سبب، همانا «علم و یا آنچه از مصادیق یا نتایج علم است»، محسوب می‌شود که این شخصیت اسرارآمیز با تکیه بر آن توانست به آن همه توفیقات دست یابد. بر همین اساس در این نوشتار با بررسی دقیق حکایت ذوالقرنین و برخی انبیای دیگر الهی که بر اساس آیات قرآن با تکیه بر علم، نقش برجسته‌ای در اعتلای تمدن‌های شکوهمند عصر خویش داشتند، نتیجه گرفته می‌شود که مسلمانان برای احیای شکوه مدنی اولیۀ اسلام و دستیابی به تمدنی درخور فرهنگ مترقی اسلام، راهی جز جاری کردن انواع علوم و تولید دانش ندارند. با عنایت به مطالب پیش‌گفته و نیز آیات و روایات تصویرگر حکومت و تمدن مهدوی، می‌توان ادعا کرد تصویر شخصیت ذوابعاد ذوالقرنین، تارنمای شخصیت کامل، جامع و معصوم حضرت مهدی (عج) در آخرالزمان است.

Upgrade to premium to download articles

Already have an account?login

similar resources

مراد از سبب، به عنوان راز ظفرمندی ذوالقرنین

با عنایت به حقیقت اتصال قرآن به خزانۀ علم الهی، در این مقاله تلاش شده تا با روش بررسی آرای مفسران، حقایق مسلم دینی و تطبیق و تحلیل آنها، به رمزگشایی از اشارات رازآلود قرآن به ظفرمندی بی بدیل ذوالقرنین در طراحی و تأسیس زیرساخت های یک تمدن شوکت مند و رهیافته در عرصۀ مدیریت و فناوری پرداخته شود. مدیریت منحصر به فرد ذوالقرنین، در درنوردیدن شرق و غرب عالم، ظلم ستیزی و عدالت گستری، و مهارت فناورانۀ ...

full text

از اسکندر گجستک تا اسکندر ذوالقرنین

بخشیاز دوران تاریخی ایران را از لحاظ فرهنگی، عصر یونانی‌مآبی در بر می‌گیرد. این عصربا یورش ویرانگر اسکندر، سردار مقدونی شکل می‌گیرد. منابع تاریخی اسکندر، ما را بامجموعه‌ای از روایتهای افسانهای و تاریخی روبرو می‌سازد که تصویری مبهم و مشوشاز اسکندر حقیقی را در ذهن ما متصور می‌سازد. ارزیابی دقیق متون تاریخی غربی وشرقی در دوران قبل از اسلام نشانگر نوع نگاه تعارض‌آمیز این منابع نسبت به همدیگراست. ...

full text

تحلیل حقیقت عرش و مراد از حاملان آن

موضوع عرش و مباحث متعلق به آن، یکی از مباحث پیچیده در حوزه شبکه معارف بلند قرآن کریم است که در آیات متعدد به آنها اشاره شده و در این میان، آیه 17 سوره حاقه به حاملان هشت‌گانه عرش الهی اشاره دارد، ولی مشخص نمی‌سازد که این حاملان ثمانیه چه کسانی هستند. تنوع معانی‌ای که برای مفهوم عرش وجود دارد، زمینه ایجاد دیدگاه‌های گوناگونی از سوی مفسران پیرامون مراد از حاملان عرش الهی شده است. پژوهش حاضر با رو...

full text

واکاوی مراد از «الذِکْر» در آیه 44 سورۀ نحل

بسیاری از مفسران و مترجمان، مراد از«الذکر» در آیه 44 سوره نحل را قرآن می‌دانند. معتقدان این دیدگاه به دو دسته تقسیم می‌شوند: گروه اول که طیف وسیعی از مفسران را تشکیل می‌دهند، قاطعانه این نظر را بیان می‌کنند. گروه دوم ضمن پذیرش مفهوم قرآن برای «الذکر»، به دنبال حل مشکل ظاهری ناشی از این دیدگاه هستند. از سوی دیگر برخی مفسران مقصود از «الذکر» را سنت پیامبر6 دانسته‌اند. بررسی دلایل این دیدگاه‌ها بی...

full text