مدل های تجربی ایجاد ترومبوسیتوپنی درحیوانات آزمایشگاهی و کاربرد آنها در شناسایی عوارض داروهای شیمی درمانی

سابقه و هدف: ترومبوسیتوپنی از عوارض داروهای شیمی درمانی، می باشد که می تواند باعث مرگ شود. مدل های مختلف حیوانی ترومبوسیتوپنی برای تحقیقات بالینی و شناسایی عوامل ایجاد کننده آن بکار میروند که هر یک مزایا و معایبی دارند. هدف از این مطالعه مروری، بررسی روش­های القای ترومبوسیتوپنی در حیوانات آزمایشگاهی و  مزایا و معایب آنها میباشد. مواد و روش­ ها: این مطالعه مرور سیستماتیک با استفاده از کلید واژهای: پلاکت ترومبوسیتوپنی، شیمی درمانی، مدل حیوانی، جستجو در پایگاه های PubMed، Science direct و Scopus از سال 1990 تااکتبر 2017 صورت گرفت. مقالات متعدد از نظر عنوان و چکیده بررسی و پس از حذف موارد نامرتبط، مقالات نهایی انتخاب و بررسی شدند. یافته ها: مدل های حیوانی ترومبوسیتوپنی دو نوع ایمنی و غیر ایمنی دارند. مدل های غیر ایمنی با سرکوب مغز استخوان، باعث کاهش تولید پلاکت میگردند. در مدل های ایمنی، آنتی بادی های ضد پلاکت بکار برده میشوند. مدل های ترومبوسیتوپنی ایمنی و غیر ایمنی فواید و محدودیت هایی داشته و با توجه به اهداف درمانی موجود انتخاب می شوند. حیوانات آزمایشگاهی مورداستفاده اغلب موش کوچک و موش صحرایی بوده و داروهای سیکلوفسفامید و کربوپلاتین بیشترین کاربرد را دارند. نتیجه گیری: بر اساس نتایج این مطالعه با توجه به محدودیت تحقیقات انسانی در بیماری های منجر به ترومبوسیتوپنی، نیاز به توسعه مدل های حیوانی آزمایشگاهی مناسب برای مطالعه و شناسایی عوامل موثر بر ترومبوسیتوپنی وجود دارد.