مدل حل اختلاف چندهدفه‌ی بهره‌برداری تلفیقی از منابع آب سطحی و زیرزمینی برمبنای رویکرد برنامه‌ریزی آرمانی

Authors

  • محمدرضا نیکو دانشیار، بخش مهندسی عمران و محیط‌زیست، دانشکده‌ مهندسی، دانشگاه شیراز.
  • معصومه حقیقت دستیار پژوهشی، بخش مهندسی عمران و محیط زیست، دانشگاه شیراز.
Abstract:

در این مقاله، دو متدولوژی بهینه‌سازی بهره‌برداری تلفیقی از منابع آب سطحی و زیرزمینی تدوین شده است. متدولوژی پیشنهادی اول، شامل مدلی بهم‌پیوسته است که قادر است سیاست‌های مدیریت عرضه و تقاضای آب را به صورت توامان در نظر گرفته و تحلیل نماید. در این مدل، تصمیم‌های بهینه برای بهره‌برداری توامان از سیستم مخزن-رودخانه-آبخوان در سطح حوضه آبریز برای شرایط توسعه سیستم تأمین آب و افزایش تقاضاها تعیین شده است. همچنین، سناریوهای مختلف تغییر اقلیم را به منظور ارزیابی سیستم در شرایط مختلف در نظر گرفته است. در این مدل، با استفاده از مدل بهینه‌سازی چند هدفه NSGA-II، تخصیص آب سطحی و زیرزمینی با رویکرد برنامه‌ریزی آرمانی چندهدفه و برای دوره 10 ساله در شرایط اقلیمی مختلف، تعیین گردیده است. برای تحلیل مدل بهینه‌سازی، شاخص‌های عملکردی برای سیستم‌ در ساختار بهره‌برداری تلفیقی به منظور ارزیابی و رتبه‌بندی رویکردهای بهره‌برداری تعیین گردیده است. در انتها، با استفاده از روش امتیازدهی بردا، مناسب-ترین جواب بر روی منحنی تعامل به دست آمده بین هدف‌های مختلف، انتخاب می‌گردد. در مدل دوم، علاوه بر تصمیم‌های بهینه برای بهره‌برداری توامان از سیستم مخزن-رودخانه-آبخوان در سطح حوضه آبریز برای شرایط توسعه سیستم تأمین آب و افزایش تقاضاها، در قالب قواعد بهره‌برداری و منحنی‌های فرمان در بازه زمانی ماهانه تا هفتگی ارائه شده است. در انتها، با استفاده از مدل چانه‌زنی بازگشتی، مناسب‌ترین جواب از روی منحنی تعامل به‌دست آمده بین توابع هدف ذی‌نفعان مختلف تعیین شده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بهره‌برداری تلفیقی از منابع آب سطحی و زیرزمینی با رویکرد انتقال آب بین‌حوضه‌ای: محدوده مطالعاتی پیرانشهر

عدم توجه به آب به‌عنوان کلید توسعه پایدار منجر به بحران در مقوله آب در ایران شده که این مسئله بزرگ‌ترین عامل به حاشیه رانده شدن مدیریت درازمدت و برنامه‌ریزی شده برای آب است. اتخاذ سیاست‌‌های توسعه پایدار در مدیریت منابع آب ایران مستلزم توجه به حوضه‌های مدیریتی مختلف است که هر کدام از آنها برنامه‌های منسجم علمی را می‌طلبد. بهره‌برداری بهینه از منابع آب س...

full text

توسعه مدل بهره‌برداری تلفیقی از منابع آب سطحی و زیرزمینی با تأکید بر کمیت و کیفیت منابع آب

بسیاری از مسائل واقعی تخصیص بهینه منابع آب شامل اهداف متضادی هستند. در این تحقیق، الگوریتم ژنتیک NSGA-II، به‌منظور بهینه‌سازی بهره‌برداری تلفیقی چند‌هدفه از منابع آب و مدیریت بهینه عرضه و تقاضای آب در بخش کشاورزی توسعه یافته است. به­منظور تخصیص بهینه منابع آب و زمین به محصولات غالب در واحد هیدرولوژیکی نجف‌آباد، دو مدل جایگزین برنامه­ریزی ژنتیک و شبکه عصبی مصنوعی، با الگوریتم NSGA-II مرتبط شده‌ا...

full text

بهره برداری تلفیقی از منابع آب سطحی و زیرزمینی در مناطق خشک

یکی از جنبه‌های مدیریت جامع منابع آب، بحث بهره‌برداری تلفیقی از منابع آب سطحی و زیرزمینی است. در این مقاله موضوع بهره‌برداری تلفیقی در مناطق خشکی که فقط دارای منبع آب سطحی انتقالی بوده و فاقد دیگر منابع آب سطحی میباشند، مورد بررسی قرار گرفته است. به این منظور ابتدا آب زیرزمینی منطقه توسط مدل Modflow-Pmwin شبیه سازی شده است. از نتایج حاصل از مدل شبیه‌سازی، در تدوین مدل بهینه‌سازی با الگوریتم ژنت...

full text

استخراج قوانین جیره‌بندی تلفیقی برای مدیریت بهره‌برداری از منابع آب سطحی و زیرزمینی

In this study, the WEAP model was used for the simulation and the Gravitational Search Algorithm (GSA) was applied as the optimization model. Due to the necessity of multiple simulations in the optimization process to achieve the optimal solution, the linkage of simulation and optimization models was done in the MATLAB software environment. To evaluate the performance, hedging policies achieved...

full text

مدیریت تلفیقی منابع آب سطحی و زیرزمینی با استفاده از الگوریتم جفت‌گیری زنبورعسل

در پژوهش حاضر، به بهره‌برداری تلفیقی بهینه از منابع آب سطحی و زیرزمینی در زیرحوضه‌ی نجف‌آباد که یکی از مهم‌ترین محدوده‌های مطالعاتی در حوضه‌ی آبریز گاوخونی است، پرداخته شده و برای انجام آن از روش اتصال مدل‌های شبیه‌سازی ـ بهینه‌سازی با کمک شبکه‌ی عصبی مصنوعی و الگوریتم جفت‌گیری زنبورعسل استفاده شده است. ضمن اتصال مدل‌های بهینه‌ساز و شبیه‌ساز به یکدیگر، به ارائه‌ی سیاست بهره‌برداری بهینه در ۳ د...

full text

ارزیابی سناریوهای استفاده تلفیقی از منابع آب سطحی و زیرزمینی در دشت فیروزآباد فارس

افزایش تقاضای آب یکی از چالش‌های اصلی مدیران و برنامه‌ریزان منابع آب می‌باشد. پاسخ به مسائل کمبود آب تنها از طریق توسعه­ی پروژه منابع آب جدید امکان­پذیر نیست و از طریق مدیریت کارای آب در پروژه‌های موجود میسرتر است. در این رابطه، مدیریت استفاده تلفیقی یکی از گزینه‌های به­کارگیری بهینه­ی منابع آب در دسترس می‌باشد و می‌تواند بهره‌وری آب را بهبود ببخشد. در مطالعه­ی حاضر برای ارزیابی سناریوهای مختلف...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 12  issue 43

pages  131- 152

publication date 2020-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023