مدل ارتباطی عوامل اجتماعی موثر بر سلامت با عملکرد جنسی زنان در سنین باروری: تحلیل مسیر

هدف: انگیزه و میل جنسی همانند سایر انگیزه‌های بنیادین آدمی‌بخش جدائی‌ناپذیر ماهیت زیستی، روانی و اجتماعی او را تشکیل می‌دهد و در ارتباط با عوامل بسیاری می‌باشد. هدف از مطالعه حاضر آزمون مدل ارتباطی تعیین‌کننده اجتماعی موثر بر سلامت با عمل‌کرد جنسی زنان در سن باروری می‌باشد. مواد و روش‌ها: این یک مطالعه توصیفی-تحلیلی بود که بر روی 400 زن در سنین باروری، مراجعه‌کننده به درمانگاه‌های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی شهر تهران، در سال 1395 ا نجام شد. روش نمونه‌گیری به صورت تصادفی و چند مرحله‌ای بود. اطلاعات با استفاده از پرسش‌نامه عمل‌کرد جنسی، پرسش‌نامه دموگرافیک، وضعیت اقتصادی و اجتماعی، حمایت اجتماعی درک شده، اضطراب اشپیل برگر، افسردگی بک، خشونت خانگی و رفتارهای ناسالم جمع‌آوری شد. یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که میانگین نمره شاخص عمل‌کرد جنسی زنان (6/16±68) بود. میانگین امتیاز افسردگی (3/10±7/12) و اکثریت زنان (8/44%) از حمایت اجتماعی متوسط، 75% از اضطراب متوسط برخوردار بودند. 3/70% وضعیت اقتصادی مطلوب داشتند، 5/50% مورد خشونت خانگی قرار گرفته بودند. در تحلیل مسیر افسردگی به صورت مستقیم (34/0-=β)، اضطراب به صورت مستقیم (24/0-=β) و حمایت اجتماعی به صورت مستقیم (18/0=β) و غیرمستقیم (0578/0=β) بر عمل‌کرد جنسی موثر بودند. هم‌چنین وضعیت اجتماعی و اقتصادی به صورت غیرمستقیم (176/0=β) و خشونت خانگی به صورت غیرمستقیم بر عمل‌کرد جنسی (025/0-=β) موثر بودند. در مقایسه اثرات کل افسردگی بیش‌ترین اثر را بر عمل‌کرد جنسی نشان داد. مدل پیشنهادی در تحقیق از برازش مناسبی برخوردار بود (057/0=RMSEA، 1=GFI، 015/0=P). نتیجه‌گیری: وضعیت اجتماعی و اقتصادی، افسردگی، اضطراب، خشونت خانگی و حمایت اجتماعی با عمل‌کرد جنسی زنان در سنین باروری ارتباط دارد، لزوم غربالگری از نظر عوامل مورد بررسی توصیه می‌گردد