مدل‌سازی هیدرواقلیمی نوسانات تراز دریاچه ارومیه

هدف اصلی این تحقیق بررسی عوامل مؤثر بر نوسانات ترازآب دریاچه ارومیه است بدین منظوربرای بررسی ارتباط نوسانهای تراز آب دریاچه ارومیه با پارامترهای اقلیمی و هیدرولوژی،( بارش، درجه حرارت، دبی رودخانه‌ها و ...)استفاده شد.از داده‌های تراز آب دریاچه ارومیه برای دوره آماری48 ساله،27 ایستگاه هواشناسی برای متغیربارش ودرجه حرارت استفاده گردید.برای تنظیم داده‌های سطح ایستابی آبهای زیرزمینی، ازمیان1054حلقه چاه،123حلقه که دردوره آماری کاملی داشتندانتخاب ،برای اطلاع ازهمگنی و تصادفی بودن دادهها واحتمال هرگونه رونددرسریهای زمانی، از آزمون ناپارامتریکی ران تست استفاده گردید.تصادفی بودن متغیرها با احتمال خطای 05/0 مورد بررسی قرار گرفت و از همگن بودن آن‌ها اطمینان حاصل شد. برای بررسی روند،جهش و تغییردرمتغیرهای مستقل بارش، درجه حرارت، دبی رودخانه و سطح ایستابی چاه‌ها، ازآزمون آماری من-کندال استفاده شده است.بررسی نمودار نشان دادکه تغییرات میانگین درجه حرارت سالانه طی دوره مطالعاتی روند معناداری را دنبال نمیکند.نمودار مربوط به بارش سالانه حوضه آبریزدریاچه ارومیه روند کاهشی و معناداری را دردوره آماری نشان داد.نتایج بررسی روند تغییرات دبی نشان دادکه تغییرات دبی طی دوره دارای روند معنی‌داری بوده وبا جهشی از همان ابتدای دوره آماری، روندی کاهشی را دنبال نموده است. تغییرات سطح ایستابی چاه‌های مشاهده‌ای نیز دارای روند معنی‌داری بوده و با جهشی درسال 1385، روندی کاهشی را دنبال کرده. نتایج آزمون ضرایب همبستگی پیرسون مشخص کردکه بین متغیرهای مستقل (درجه حرارت، بارش، دبی رودخانه و سطح ایستابی) و نوسان‌های سطح آب دریاچه، همبستگی نسبتاً قوی وجود دارددرسطح 05/0 معناداربوده و نشان‌دهنده اعتبار و قدرت بالای رابطه خطی بین ترازآب و میزان تأثیرپذیری این متغیرازمتغیرهای مستقل است.