مدل‌سازی ضریب شکل درختان راش شرقی (Fagus orientalis Lipsky) با استفاده از رگرسیون‌های غیرخطی در جنگل‌های گیلان

یکی از عوامل مهم در تعیین حجم درختان برای بهره‌برداری مطابق با اصول بوم‌شناختی، انتخاب و محاسبۀ ضریب شکل مناسب است. در این بررسی، به‌منظور تعیین مناسب‌ترین فرمول ضریب شکل برای جایگزینی ضریب شکل واقعی و همچنین مدل‌سازی متغیر ضریب شکل در جنگل‌های گیلان، 150 اصله درخت راش انتخاب شد. سه ضریب شکل طبیعی، مصنوعی و هوهه‌نادل با استفاده از آزمون مقایسه‌های جفتی با ضریب شکل واقعی مقایسه شدند. از رگرسیون‌های غیرخطی نمایی، لجستیک و چاپمن- ریچارد به‌منظور مدل‌سازی ضریب شکل درختان راش استفاده شد. برای ارزیابی مدل‌های به‌دست‌آمده از ضریب تبیین (R2)، Student t-test جفتی و از چهار آمارۀ ارزیابی صحت میانگین خطا، جذر میانگین مربعات خطا، میانگین خطای نسبی و جذر میانگین مربعات خطای نسبی استفاده شد. نتایج نشان داد که اختلاف معنی‌داری بین سه ضریب شکل طبیعی، مصنوعی و هوهه‌نادل با ضریب شکل واقعی درختان راش وجود دارد. همچنین نتایج ضریب تبیین نشان داد که هیچ‌کدام از مدل‌ها از ضریب تبیین مناسبی برخوردار نیستند. آماره‌های ارزیابی صحت نیز نشان داد که دو مدل نمایی و لجستیک از صحت کافی در برآورد متغیر ضریب شکل درختان راش برخوردارند. همچنین اختلاف معنی‌داری بین میانگین برآوردی به‌دست‌آمده از مدل لجستیک با میانگین واقعی وجود نداشت. بنابراین مدل لجستیک به‌عنوان بهترین مدل برای برآورد مشخصۀ ضریب شکل درختان راش در جنگل‌های گیلان انتخاب شد.