محاسبه هزینه های آسیب به وسایل نقلیه در تصادفات جاده ای ایران در سال 1383

تصادف با وسیله نقلیه از جمله مسائلی است که همگان به طور مستقیم یا غیر مستقیم با آن رو به رو هستند. بر‌اساس ارزیابی‌های به عمل‌آمده، بیش از 75 درصد از تصادفات جاده‌ای در کشورهای درحال توسعه و کشورهای درحال گذار رخ می‌دهد، درحالی‌که این گونه کشورها تنها 32 درصد از وسایل نقلیه موتوری را در اختیار دارند. هزینه‌های ناشی از تصادفات بیان کننده بخش بزرگی از کل هزینه‌های ترافیکی هستند که بر اقتصاد یک کشور تحمیل می شود. هزینه‌های تصادفات از بخش‌های مختلفی تشکیل می‌شوند که یک قسمت عمده آن هزینه آسیب به وسایل نقلیه است. در این تحقیق برای اولین بار کلیه اطلاعات موجود کشور از حیث نوع و نحوه تصادف وسایل نقلیه بررسی و گردآوری و مشخص شد که اطلاعات موجود برای محاسبه هزینه تصادفات کافی نیست. بنابراین از دو مجموعه مهم و مرتبط با تصادفات جاده ای یعنی راهنمایی و رانندگی و شرکت بیمه ایران کمک گرفته شد و تعداد نسبتاً زیادی از پرونده‌های تصادفات موجود در این دو سازمان مورد تحلیل قرار گرفتند. بر اساس این تحلیل ها سهم هریک از وسایل نقلیه در تصادفات و نیز شدت آسیب به وسایل نقلیه در تصادفات جاده‌ای تعیین شد. سپس با بررسی وتعیین نرخ‌های خرید و فروش وسایل نقلیه در ایران و نیز آمار تصادفات راهنمایی و رانندگی هزینه خسارت به وسایل نقلیه براساس شاخص‌های سال 1383 مورد محاسبه قرار گرفت. این محاسبه دقیق ترین محاسبه ای است که تا کنون در مورد هزینه آسیب به وسایل نقلیه در تصادفات ایران انجام گرفته است. نتیجه این بررسی نشان داد که در سال 1383 بیش از شش هزار میلیارد ریال از این طریق به اقتصاد کشور زیان وارد شده است. این صدمه اقتصادی بیش از 5/0 در صد تولید ناخالص ملی و بیش از کل بودجه راهسازی و راهداری کشور در سال مزبور بوده است.