محاسبه قیمت تمام شده تربیت دانشجو بر اساس هزینه‌یابی مبتنی بر فعالیت در دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی کرمان

  زمینه و هدف: برآورد و تحلیل هزینه سرانه دانشجویی از الزامات تحقق اهداف قانون برنامه چهارم و پنجم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در ارتباط با ارتقای کارایی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی است. هدف از این پژوهش، برآورد و تحلیل هزینه سرانه دانشجویی بر اساس روش هزینه‌یابی مبتنی بر فعالیت به منظور بودجه‌ریزی عملیاتی بود.   روش کار: این پژوهش تحلیلی- کاربردی به صورت گذشته‌نگر در سال 1390 در دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی کرمان انجام شد. داده‌های مورد نیاز در پنج طبقه هزینه‌ای (هزینه‌های آموزشی، هزینه‌های پژوهشی، هزینه‌های پشتیبانی شامل هزینه‌های اداری و جاری- نگه‌داری/توسعه‌ای) جمع‌آوری و سرانه دانشجویی محاسبه گردید.   یافته‌ها: هزینه کل دانشکده مورد مطالعه برابر با 726/24 میلیون ریال بود که به تفکیک هزینه آموزشی بر پایه حقوق پرداختی، 850/18 میلیون ریال، هزینه پژوهشی 894/1 میلیون ریال، هزینه اداری 519/2 میلیون ریال و هزینه‌های جاری و نگهداری 463/1 میلیون ریال به دست آمد. همچنین سرانه کل هزینه دانشجوی 11/31 میلیون ریال محاسبه گردید و مشخص شد هزینه سرانه یک دانشجوی تحصیلات تکمیلی بیش از 5/2 برابر دانشجوی کارشناسی بود. نتیجه‌گیری: هزینه‌های زیادی در دانشکده مورد مطالعه وجود داشت که در اختیار مدیریت مستقیم دانشکده نیست که می‌توان آن را هزینه‌های بالاسری پنهان نام‌گذاری نمود. هزینه پرسنلی سهم زیادی از این نوع هزینه‌ها را به خود اختصاص داده است. اگر پرداخت به صورت حق‌التدریس جایگزین حقوق ثابت پرداختی شود، میزان هزینه پرسنلی یک و نیم برابر کاهش خواهد یافت، اما از آن‌جایی که راهبرد دانشگاه‌های دولتی به طور عمده بر پایه حقوق پرداختی است، جهت افزایش بهره‌وری باید بر ارتقای مدیریت و کیفیت آموزشی تأکید نمود تا هزینه- اثربخشی ارایه خدمات افزایش یابد.