محاسبه اندازه خانک و دهانه کوچ در طراحی عملیات لرزه‏نگاری سه‌بُعدی با استفاده از مدل سرعت خطی: بررسی موردی میدان نفتی اهواز

در اکتشافات نفت سرعت سیر امواج در زمین به علت ناهمسانگرد بودن آن در جهت‌های افقی و قائم یکسان نیست. اما این فرض را که با حرکت در جهت افقی برای بیشتر مناطق، تغییرات سرعت لرزه‏ای کوچک است، می‏توان با دقت خوبی در صنعت اکتشاف ذخایر هیدروکربوری به کار برد که این نیز در نتیجه تغییرات کم در چگالی و خواص کشسانی لایه‏ها در این جهت است. تغییرات افقی سرعت عموماً خیلی کُندتر از تغییرات در راستای قائم است بنابراین اغلب منطقه برداشت را به ناحیه‏های کوچک‌تری تقسیم می‏کنند، به‌طوری‌که بتوان از تغییرات افقی در داخل هرکدام صرف‌نظر کرد و توزیع سرعت قائم یکسانی را به کار برد. اکثر روابط محاسبه اندازه خانک و دهانه کوچ که به سرعت وابسته هستند بر اصل فرض ثابت بودن آن استوار‏ند. در این مقاله محاسبه این دو کمیت در طراحی عملیات لرزه‏نگاری سه‌بُعدی میدان نفتی اهواز با استفاده از مدل سرعت خطی صورت می‏گیرد. از طرفی چون اندازه خانک و دهانه کوچ از مؤثرترین عوامل تأثیرگذار بر کیفیت داده‏های برداشت شده و همچنین هزینه اجرای عملیات و پردازش داده‏ها هستند، لذا روش طراحی بیان شده در این مقاله که از محاسبات مربوط به مدل سرعت متغیر پیشنهاد شد باعث می‏شود که علاوه بر حفظ مناسب کیفیت داده‏های برداشت شده و دست‏یابی به مقادیر مطلوب کمیت‏های موثر در کیفیت اطلاعات، رابطه میان هزینه برداشت و اطلاعات به‌دست آمده نیز به شرایطی بهینه برسد.