مبانی کلامی «شرح التعرف»: اشاعره و ماتریدیه
Authors
Abstract:
کتاب «شرح التعرف لمذهب التصوف»، اثر مستملی بخاری، ازجملة نخستین آثار صوفیانة فارسی است که صبغة کلامی، ابعاد عرفانی و صوفیانة آن را تحتالشعاع قرار داده است. علیرغم جایگاه بلند این اثر در میان متون طراز اول متصوفه، تاکنون دربارة مبانی اعتقادی و جوانب کلامی آن پژوهش درخورِ اعتنایی به سامان نرسیده است. در این مقاله نشان دادهایم که وجهة نظر کلامی مؤلف و طرز استدلال و استنتاج وی در موارد متعدد -برخلاف آنچه در نگاه نخست به نظر میرسد- با مبانی و معتقدات اشاعره قابل انطباق نیست و قراین و شواهد گونهگون متنی، تأمل در جغرافیای تألیف کتاب و غلبة اعتقاد به مبانی و معتقدات کلامی ماتریدیه، در میان علمای ماوراءالنهر، مؤید آن است که مستملی در تألیف کتاب خویش، در عین استقلال رأی، از دیدگاه کلامی ماتریدیه بیش از اشاعره متأثر بوده است.
similar resources
بررسی جریانهای کلامی اثرگذار بر التعرف کلابادی
Although Abu-Bakr Muhammad al-Bukhāri Kalābadi (about 385 AH), the Hanafi jurist and mystic of the fourth century, has a mystical personality, but in the book "AlTa'aruf li-Madhhab ahl al-Taṣawwuf", took a special view on the theological issues. For example, he has been studied the problem of seeing God and dispensation in the same way as Abulghāsim Hakim, the forerunner of the Sunni ...
full textرویکرد شرح التعرف به داستان حضرت آدم(ع)
اهل معرفت در تدوین آثار خود از قرآن بسیار استفاده کرده و به تناسب موضوع، بهصورت آشکار و پنهان، آیات، داستانها، واژهها و اصطلاحات آن را بهمنظور استناد و استشهاد و معمولاً با دیدگاهی تأویلی در متن خود آوردهاند. از میان داستانهای قرآنی، ماجرای خلقت آدم (ع)، نقض نهی او، راندهشدنش از بهشت و توبهکردن او و نقض امر شیطان در سجدهکردن بر آدم، ابوالبشر ازجمله برجستهترین مواردی است که با رویکردی تأ...
full textبررسی رویکرد کلامی اشاعره و معتزله به چیستی کلام الهی
بر اساس یکی ازگزارشهای تاریخی، ظهور دانش کلام با پرسش از کیفیت کلام الهی آغاز و این دانش به این نام، نامبردار گردید. هنگامی که برخی از اندیشمندان مسلمان بر حدوث کلام الهی و برخی بر قدمت آن اصرار ورزیدند، گروهی عنوان متکلم را بر ذات حق روا دانستد و گروهی که حقیقت کلام را ترکیب آواها و حروف و قطع و وصل آنها برشمرده اند، اطلاق این وصف را بر خداوند سبحان جایز ندانستند، زیرا با پذیرش این باور، لازم...
full textبررسی رویکرد کلامی اشاعره و معتزله به چیستی کلام الهی
بر اساس یکی ازگزارش های تاریخی، ظهور دانش کلام با پرسش از کیفیت کلام الهی آغاز و این دانش به این نام، نامبردار گردید. هنگامی که برخی از اندیشمندان مسلمان بر حدوث کلام الهی و برخی بر قدمت آن اصرار ورزیدند، گروهی عنوان متکلم را بر ذات حق روا دانستد و گروهی که حقیقت کلام را ترکیب آواها و حروف و قطع و وصل آنها برشمرده اند، اطلاق این وصف را بر خداوند سبحان جایز ندانستند، زیرا با پذیرش این باور، لازم...
full textMy Resources
Journal title
volume 49 issue 2
pages 279- 297
publication date 2016-09-22
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023