مبانی نظری و کارکردهای عملی جایگاه مخاطب در نگاه سخنوران
Authors
Abstract:
مجلسگویی ریشهدارترین سنت فرهنگی و گستردهترین شیوه نشر و ترویج باورهای دینی، اخلاقی و آیین زندگی است و مهمترین ابزار تعلیم و تربیت در گذشته بوده است و آثار بسیاری در ادبیات فارسی برآمده از مجالس عرفانی است. این سنت که هم اکنون نیز یکی از کارآمدترین رسانههاست، بر محور مخاطب شکل میگیرد و بسیاری از ویژگیهای ساختاری و محتوایی آن، متاثر از نگاه مداوم به مخاطب است. این جستار با گزینش دستهای از آثار برجسته در زمینه مجلسگویی (مانند آثار عینالقضات، احمد جام، بهاء ولد، مولوی، سلطان ولد و...) و بر اساس اهمیت عنصر مخاطب در این متون، به واکاوی شیوههای شناخت و برآورد گویندگان این مجالس از مخاطبان پرداختهاست. با توجه به مخاطب، سخنِ مجلسگویان در گفت و گو با عام و خاص، نوسان داشته است و لحن ایشان نیز در خطابها، شیوههای پرسش و تنبیه و تحذیر تغییر یافته است. توجه سخنوران به ماهیت کلام و بیان ظرایف و دقایق سخن، توصیف ویژگیهای مخاطب حقیقی، سنجش ظرفیت مخاطب و رعایت اقتضای حال وی، حاصل نگاه ویژه مجلسگویان به مخاطب است. افزون بر این، کاربرد انواع حکایتها و تمثیلها، بهرهگیری از موسیقی واژه ها و ایجاز و سادگی سخن رهاورد نگاه به مخاطب است.
similar resources
کارکردهای عقل نظری و عملی از نگاه ابنسینا
انسان به عنوان اشرف مخلوقات دارای نفس ناطقه است و نفس ناطقه انسان دارای دو قوّه عالمه و عامله است. قوّه عالمه عقل نظری نامیده میشود که ناظر به رابطه نفس و عقل فعّال است و قوّه عامله عقل عملی نامیده میشود که ناظر به رابطه نفس و بدن است. اما در بین فیلسوفان اسلامیتعبیر و تفسیر واحدی راجع به عقل نظری و عملی وجود ندارد. در این نوشتار ابتدا میکوشیم که واژه عقل را از منظر معناشناسی بررسی کنیم و با ا...
full textکارکردهای عقل نظری و عملی از نگاه ابن سینا
انسان به عنوان اشرف مخلوقات دارای نفس ناطقه است و نفس ناطقه انسان دارای دو قوّه عالمه و عامله است. قوّه عالمه عقل نظری نامیده می شود که ناظر به رابطه نفس و عقل فعّال است و قوّه عامله عقل عملی نامیده می شود که ناظر به رابطه نفس و بدن است. اما در بین فیلسوفان اسلامی تعبیر و تفسیر واحدی راجع به عقل نظری و عملی وجود ندارد. در این نوشتار ابتدا می کوشیم که واژه عقل را از منظر معنا شناسی بررسی کنیم و با ا...
full textمبانی نظری شطحیات عرفانی از نگاه مولانا
از مباحث مهم عرفانی، اسرار رازهایی است که در شطحیات و سخنان متناقض نمای عرفای بزرگ مطرح گردیده است. برای دریافت بن مایههای پارادوکسهای هنری در زبان و بیان اهل تصوف، بهخصوص پارادوکسهای عرفانی (شطحیات)، باید به دنبال مبانی نظریای بود که بتواند اساس شطحیات عرفانی را تبیین و تفسیر نماید. نگارندگان معتقدند تقابل ساحات وجودی آدمی در نگاه مولانا، اساس پارادوکسهای عرفانی را تشکیل میدهد؛ به همین...
full textمبانی نظری، سازو کارهای تشخیص و کارکردهای روح قانون
دیرسالیست که اصطلاح روح قانون و موارد مشابه آن (مذاق شریعت، مقاصد شریعت، اصول کلی حقوقی و....) در ادبیات حقوقی ما کاربرد فراوان یافته است. تبیین و کشف مبانی نظری روح قانون و بررسی حجیت آن در قوانین موضوعه، گرهگشای بسیاری از مسائل خواهد بود. به دیگر سخن در کشورهای با حقوق موضوعه با وجود تلاش مقنن در جهت پیشبینی غالب مسائل و لحاظ احکام آنها در قوانین و بنا نهادن منطق تقنینی خود براساس نگاهی مو...
full textبررسی جایگاه نبی در حکمت عملی از نگاه فارابی
حکمت عملی بدون شک یکی از مهمترین دغدغههای فلسفی فارابی است. نتیجۀ واحدی که از آثار متعدد وی دربارۀ حکمت عملی به دست میآید، تأکید بر نقش أنبیا در این عرصه است. شخص نبی با ورود به این عرصه و دستاندازی به ابعاد حکمت عملی، در استکمال و غنای آن میکوشد. پرسشی که در این مقاله به دنبال پاسخ آن هستیم، این است که نبی چه جایگاهی در حکمت عملی داشته و چگونه در جنبههای مختلف آن نقشآفرینی میکند. به ط...
full textMy Resources
Journal title
volume 10 issue 1
pages 1- 32
publication date 2016-07-22
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023