مبانی متافیزیکی زیبایی در آثار دیونیسیوس مجعول و تأثیر آن بر زیبایی شناسی مسیحی

author

نصری, امیر دانشگاه علامه طبابایی

Abstract:

آثار دیونیسیوس مجعول، در سنت زیبایی شناسانه قرون وسطی به ارائه نظام مندترین نگرش نسبت به زیبایی می پردازند که پیش تر در آثار هیچ یک از آبای یونانی و لاتینی کلیسا سابقه نداشته است. وی در بیان آراء خود در این زمینه از آموزه های فیلسوفان نوافلاطونی، به ویژه پروکلس بهره می برد و همچون فیلسوفان نوافلاطونی برای زیبایی شأنی متافیزیکی قائل است. این امر سبب شده که دیونیسیوس بحث خود را به جای زیبایی محسوس با زیبایی غیرمحسوس آغاز کند و سپس به صدور زیبایی محسوس از زیبایی مطلق بپردازد. بر این اساس، برخلاف سنت تجربی مسلک یونانیان، بحث در باب زیبایی را به جای ساحت تجربه به ساحت تأمل منتقل می سازد و زیبایی جنبه ای عرفانی و رازآلود می یابد. افزون بر این، وی مفهوم نور را به مباحث زیبایی شناسی وارد می کند و ملاک وضوح را نیز به شرایط زیبایی می افزاید. این آراء دیونیسیوس هم بر زیبایی شناسی غرب مسیحی و هم بر زیبایی شناسی شرق مسیحی تأثیرگذار بود. وی در سنت لاتینی بر آموزه های اریوگنا، هوگونیس سن ویکتوری، سوژر اهل سن دنی و توماس آکویناس تأثیر نهاد و در سنت بیزانسی مدافعان شمایل ها بیشترین بهره را از آثار دیونیسیوس بردند، به گونه ای که آثار دیونیسیوس پس از کتاب مقدس، دومین متن مورد ارجاع مدافعان بیزانسی شمایل ها بود.

Upgrade to premium to download articles

Already have an account?login

similar resources

گستره ی مفهوم زیبایی در کتاب مقدس و تأثیر آن بر زیبایی شناسی آکوینی

یکی از منابعی که بر زیبایی شناسی آکوینی بسیار مؤثر بوده آموزه های کتاب مقدس است. سعیآکوینی همواره بر آن بوده که نشان دهد این آموزه ها با دستاوردهای اندیشه ی فلسفی در خصوصخداوند، جهان و انسان سازگاری دارد. این امر در خصوص مسأله ی زیبایی نیز ص  حت دارد. مقاله ی« زیبایی » حاضر در پی اثبات این مدعا است که الفاظ متعددی در کتاب مقدس وجود دارند که بهترجمه شد هاند و به گستره های معنایی متفاوتی دلالت د...

full text

مبانی زیبایی شناسی از منظر علامه جعفری

علامه جعفری فیلسوف شهیر معاصراسلامی است که نظراتش درباب زیبایی و هنر نسبت به سایر فلاسفه معاصر اسلامی با زیبایی شناسی معاصر تشابهات بیشتری دارد . نظرات علامه به دو جهت متمایل به زیبایی شناسی در غرب است: اول به جهت توجه به قطب ذهنی سوبژه در زیبایی شناسی و دوم انحصارهنر در هنرهای زیبا. علامه در نحوه و معیار داوری استحسانی از نحوه تعقل کلیات در حکمت متعالیه بهره گرفته، اما به نظر می رسد که این مع...

full text

بازشناسی مبانی زیبایی شناختی در آثار امام خمینی(س)

نظرات امام در باب زیبایی، تابع مبانی حکمت متعالیه و در مواردی موافق مبانی عرفان نظری ایشان است. زیبایی در آثار امام با عباراتی مانند: «جمال» و «بهاء» و «حسن» مطرح‌شده است که با وجود مساوقت دارد و دارای اصالت و تشکیک است. این تعریف، دایره زیبایی را به گستره موجودات، ذات باری‌تعالی و حتی افعال انسانی و امور اخلاقی بسط می‌دهد؛ ازاین‌رو هنر به‌مثابه خلق زیبایی، محدود به هنرهای زیبا نبوده و گستره هن...

full text